Την ώρα που στα ξένα κράτη ελέγχονται από διακομματικές επιτροπές, στην Ελλάδα κουμάντο κάνει το Μέγαρο Μαξίμου
Ρεπορτάζ Βασίλης Γαλούπης
Ο πρώτος νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση, όταν ανέλαβε το 2019, ήταν το «φιάσκο», όπως εξελίχθηκε, του διαβόητου «επιτελικού κράτους». Με μια χούφτα λέξεις η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών πέρασε -δίχως καμία σοβαρή εξήγηση ή αιτιολόγηση για την πρωτοφανή απόφαση- στην προεδρία της κυβέρνησης από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Δηλαδή απευθείας στον Μητσοτάκη.
Έκτοτε ο πρωθυπουργός είναι ασφαλώς ο μοναδικός υπεύθυνος και υπόλογος για όσα συμβαίνουν στην ΕΥΠ και, φυσικά, για όσα αποκαλύφθηκαν με τους κοριούς στην πρόσφατη συνεδρίαση της επιτροπής στη Βουλή.
Αυτονόητα, η υπηρεσία ασφαλείας κάθε χώρας είναι ιδιαίτερα σημαντικός αλλά και ευαίσθητος οργανισμός. Κάθε κράτος πρέπει να πληροί αποτελεσματικά όλες τις δικές του απαιτήσεις εθνικής ασφαλείας, διασφαλίζοντας, όμως, παράλληλα τις κατάλληλες οδούς ελέγχου, σύμφωνα με το πρότυπο μιας δημοκρατίας. Μόνο έτσι οι υπηρεσίες εσωτερικής ασφαλείας ενεργούν αποκλειστικά προς το εθνικό συμφέρον και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσο αδικαιολόγητης πίεσης, καταπίεσης ή κατάχρησης. Γι’ αυτό στις ευρωπαϊκές χώρες οι υπηρεσίες ασφαλείας δεν είναι ενός ανδρός αρχή, όπως συμβαίνει πλέον στην Ελλάδα.
Όπως αποδεικνύεται απ’ όσα πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας και ακούστηκαν στη Βουλή, η ΕΥΠ ελέγχεται ανεπαρκώς, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο κατάχρησης εξουσίας και παραβιάσεων ατομικών δικαιωμάτων. Σε αντιδιαστολή, οι υπηρεσίες ασφαλείας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες λειτουργούν μέσα σε ένα πλαίσιο ελέγχου φτιαγμένο ακριβώς για να διασφαλίζει ότι οι ερευνητικές εξουσίες χρησιμοποιούνται μόνο όπου αυτό είναι απαραίτητο και αναλογικό. Στη Γερμανία η υπηρεσία πληροφοριών είναι η BfV.
Έργο της είναι η συλλογή πληροφοριών για οποιεσδήποτε απειλές για την ασφάλεια της γερμανικής Ομοσπονδίας, η αντικατασκοπία και η αντιδολιοφθορά. Η εποπτεία στην BfV ασκείται από το υπουργείο Εσωτερικών, αλλά και από τη Βουλή, τον ομοσπονδιακό επίτροπο για την Προστασία Δεδομένων και δύο κοινοβουλευτικούς θεσμούς.
Συγκεκριμένα, τη διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου και την Επιτροπή G10. Αυτές οι δύο επιτροπές ελέγχουν το έργο των υπηρεσιών πληροφοριών της Γερμανίας και μπορούν να απαιτούν την υποβολή λεπτομερών πληροφοριών από την κυβέρνηση σχετικά με τις δραστηριότητες της BfV. Είναι αυτές που λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την αναγκαιότητα άρσης της ιδιωτικότητας τηλεπικοινωνιών και αλληλογραφίας. Η BfV, η γερμανική ΕΥΠ, βρίσκεται υπό δικαστικό έλεγχο, όλες οι δραστηριότητές της μπορούν να αμφισβητηθούν νομικά στο δικαστήριο και με βάση το δικαίωμα ενημέρωσης, οι πολίτες μπορούν να απευθύνουν ερωτήματα και αναφορές στην BfV. Μάλιστα οι πράκτορες των γερμανικών υπηρεσιών πληροφοριών δεν επιτρέπεται να φέρουν όπλα ούτε να συλλαμβάνουν άτομα.
Μ.Η.Τ. 232120