Ο εξομολόγος του Ρώσου ηγέτη, επίσκοπος Πσκωφ Τύχων Σεβκούνωφ, μιλάει για τα ομόδοξα και αδελφά έθνη
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Λιάκο
Σήμερα στη «δημοκρατία» δημοσιεύεται ξανά μία συνέντευξη που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2013 με ένα πρόσωπο που διάφορα δυτικά ΜΜΕ θεωρούσαν τότε ότι είναι «ο άνθρωπος πίσω από τον Πούτιν». Ο επίσκοπος Τύχων Σεβκούνωφ είναι σήμερα μητροπολίτης Πσκωφ. Έχει και ελληνικές ρίζες (η γιαγιά του καταγόταν από τον Πόντο) και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μορφές της ρωσικής Ορθοδοξίας.
Τα λόγια του επισκόπου Τύχωνα Σεβκούνωφ, αν εξεταστούν υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων στην Ουκρανία, μπορούν να δείξουν (σε όσους έχουν μάτια για να δουν) πόσο οδυνηρός είναι για τον κόσμο ολόκληρο αυτός ο πόλεμος, που στην ουσία του είναι εμφύλιος. Δύο αδελφά και ομόδοξα έθνη έρχονται σε σύγκρουση εξαιτίας της απόπειρας παρέμβασης τρίτων δυνάμεων στις εσωτερικές τους υποθέσεις.
Αξίζει να διαβάσετε τη συνέντευξη που ακολουθεί, η οποία δημοσιεύτηκε στην «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 27/1/2013.
Ο Βλαδίμηρος Πούτιν δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Αν κρίνεις από τον πνευματικό του, τον πατέρα Τύχωνα Σεβκούνωφ, κάθε άλλο παρά τυχαίος θα σου φανεί αυτός ο δαιμόνιος βετεράνος των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, που σήκωσε από το καναβάτσο της παγκόσμιας χλεύης και της ανημπόριας ένα σπουδαίο έθνος και μια απέραντη πατρίδα, τα ξανάστησε στα πόδια τους και γράφει νέες ιστορικές σελίδες με χρυσά κυριλλικά γράμματα.
Ο π. Τύχων, ο πνευματικός του Ρώσου προέδρου, είναι ένας χαμογελαστός άνθρωπος. Απλός, θυμόσοφος, ίσως σοφός. Το παρουσιαστικό του κλέβει χρόνια. Ενώ διανύει το 55ο έτος της ηλικίας του, δείχνει λίγο μεγαλύτερος από σαράντα! Το βλέμμα του, σταθερό. Σαν την ομιλία του. Οι διακυμάνσεις της έντασής της είναι ήπιες, αρμονικές.
Η «μαλακή», ακατάβλητη δύναμη της αλήθειας του Χριστού δεν χρειάζεται κορόνες. Νικά επειδή υπάρχει. Η χροιά της φωνής του πατρός Σεβκούνωφ είναι ιδιαίτερη. Οταν σου μιλά, αισθάνεσαι ότι εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή δεν υπάρχει τίποτα σημαντικότερο στον κόσμο από το να τον ακούς – κι ύστερα να περιμένεις τη μετάφραση όσων σου είπε, αν δεν γνωρίζεις ρωσικά. Αλλά ακόμα και όταν σε χωρίζει από εκείνον το γλωσσικό χάσμα, σε κερδίζουν η χροιά και ο τόνος. Υπό μία έννοια αισθάνεσαι όσα θέλει να σου μεταδώσει. Κι ας μην κατανοείς τις λέξεις που εκστομίζει. Ούτως ή άλλως, όταν κάποιος έχει την ακράδαντη πεποίθηση πως σου λέει την αλήθεια, έχει την προσοχή σου.
Ήλθε στην Ελλάδα για να παρουσιάσει ένα σπουδαίο βιβλίο που έχει συγγράψει, το «Σχεδόν Αγιοι. Πνευματικές αφηγήσεις από τη Ρωσία τού χθες και του σήμερα». Μεταφράστηκε στα ελληνικά, διατίθεται από τα βιβλιοπωλεία και σίγουρα έχει αλλάξει τις ζωές αρκετών απ’ όσους το έχουν διαβάσει. Δεν είναι υπερβολή η έκφραση της δυνατότητας της μεταβολής -επί τα βελτίω- του βίου ενός ανθρώπου, αν διαβάσει ένα βιβλίο με τις εμπειρίες και τις απόψεις του π. Τύχωνα.
Ο υπογράφων το παρόν είχε τη χαρά και την τύχη να ακούσει από τα χείλη του χαρισματικού ιερέα την ακόλουθη φράση, που έμεινε ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη του: «Η μεγαλύτερη άσκηση για τον χριστιανό είναι η απόλυτη εμπιστοσύνη στον Θεό».
Σπουδαία λόγια, βαθιά. Παλαιότερα, ο π. Τύχων είχε δηλώσει ότι «οι πιο ισχυροί άνθρωποι στη Γη είναι εκείνοι που εμπιστεύονται απόλυτα τον Θεό». Αυτή είναι μια φράση-κλειδί για όλους όσοι θέλουν πραγματικά να αλλάξουν τη ζωή τους και να ξεφύγουν από τον βραχνά της υποχρεωτικής δυστυχίας που προκαλεί η απόσταση από τον Κύριο. Με τη λέξη «ισχυροί» ο Σεβκούνωφ δεν εννοεί τους δισεκατομμυριούχους, τους κυβερνήτες ή τους νομπελίστες στις τέχνες και τις επιστήμες, αλλά τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους που κρατούν όρθια την πλάση λειτουργώντας ως αγωγοί της αγάπης του Κυρίου για τον κόσμο του. Οι πράξεις εκείνων που εμπιστεύονται απόλυτα τον Θεό αντηχούν στον χώρο και τον χρόνο και μπορούν να κάμψουν πανεύκολα τις αντιστάσεις της ύλης. Αυτοί είναι οι δυνατοί.
Η πίστη των Ελλήνων
Η συνέντευξη με τον π. Τύχωνα που ακολουθεί είναι ενδεικτική της νοοτροπίας και της ψυχοσύνθεσης του αδελφού και ομόδοξου ρωσικού λαού. Κοινή η βάση μας, λέει ο Ρώσος ιερέας, αλλά κοινά και τα ελαττώματα. Μεταξύ άλλων που προτείνει είναι ο περιορισμός των… απεργιών. Οι λόγοι που επικαλείται είναι απολύτως κατανοητοί!
Δεν είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεστε την Ελλάδα. Απ’ όλα τα μέρη του τόπου μας στα οποία έχετε πάει, ποιο σας έχει κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση;
Ειλικρινά δεν μπορώ να μετρήσω πόσες φορές έχω έρθει στην Ελλάδα. Εχω πάει σε πολλά μέρη, αλλά τα δύο πρώτα που μου έρχονται στον νου και μου έχουν κάνει μεγάλη εντύπωση είναι η Ακρόπολις και το Άγιον Ορος.
Έχετε δει να αλλάζει η πατρίδα μας από χρονιά σε χρονιά;
Η πρώτη μου φορά εδώ πρέπει να ήταν πριν από περίπου οκτώ χρόνια. Ιδιαίτερες αλλαγές δεν έχω διαπιστώσει. Το μοναδικό που έχω προσέξει είναι ότι η στάση των Ελλήνων προς την πίστη έχει γίνει λίγο πιο κρύα. Οταν βλέπω σε διαφημιστικά ταμπλό χλευαστικές εικόνες για ιερείς -όπως ένα στο οποίο ένας επίσκοπος, αν θυμάμαι καλά, κρατούσε ένα κοτόπουλο-, δεν μου δίνει πολλή χαρά. Είδα αρκετούς συμπολίτες σας να περνούν αδιάφοροι δίπλα από το ταμπλό. Στη Ρωσία οι ίδιοι οι πολίτες θα έσκιζαν αυτή τη διαφήμιση. Αμέσως!
Είχατε στη Ρωσία παρόμοια επεισόδια. Με το συγκρότημα Pussy Riot. Εκεί παρενέβη το κράτος. Δικάστηκαν οι γυναίκες μέλη του συγκροτήματος.
Στη Ρωσία δεν παρενέβη το κράτος. Πρώτα αντέδρασαν οι πιστοί που τις έβγαλαν από τους ναούς όπου ασχημονούσαν. Οι κοπέλες αυτές δεν διώχθηκαν από το κράτος, αλλά δικάστηκαν για χουλιγκανισμό. Αυτή ήταν η κατηγορία.
Στη Ρωσία πριν από περίπου 10 χρόνια επικρατούσε παρόμοια κατάσταση με την Ελλάδα. Μεγάλη οικονομική κρίση και κοινωνική ανασφάλεια. Πώς θεωρείτε ότι ξεπεράστηκε;
Πρέπει να σας πω ότι δεν είμαι οικονομολόγος. Ως πολίτης επισημαίνω ότι οι άνθρωποι εργάστηκαν περισσότερο και έγινε εφικτό να ξεπεραστεί η δυσκολία. Βέβαια, έπαιξε το ρόλο της και η ηγεσία. Οχι η εκκλησιαστική, αλλά η κρατική.
Εδώ συνηθίζουμε να πιστώνουμε το ξεπέρασμα της ρωσικής κρίσης στον Πούτιν και να λέμε ότι θα χρειαζόμασταν κι εμείς έναν πρόεδρο όπως ο δικός σας.
Σωστά πιστώνετε το ξεπέρασμα της κρίσης στον πρόεδρό μας. Αν θέλετε κι εσείς ανάλογο ηγέτη, δεν έχετε παρά να αναθρέψετε έναν ανάλογο, να τον βρείτε, να τον αναδείξετε με την ψήφο σας.
Εμείς έχουμε και δεν τον δίνουμε πουθενά (σ.σ.: εδώ ο π. Τύχων δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα γέλια του).
Μια που γνωρίζετε καλά τον πρόεδρο Πούτιν, θα μπορούσατε να μας πείτε μερικά στοιχεία του χαρακτήρα του;
Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων άνθρωπος. Είναι απίστευτα υπεύθυνος και ως προσωπικότητα και ως ηγέτης. Βλέπει τον κόσμο ρεαλιστικά, όπως είναι. Και πάνω απ’ όλα ξεχωρίζω τη μεγάλη αγάπη του για την πατρίδα.
Αν σας ζητούσαν Έλληνες πνευματικές συμβουλές, τι θα τους λέγατε;
Δεν θα τολμήσω ποτέ να δώσω συμβουλές σε Ελληνες, οι οποίοι έχουν τόσο θαυμάσιους ιερείς και επισκόπους. Εκείνοι γνωρίζουν καλά την κατάσταση και τον λαό και μπορούν να υποδείξουν όσα πρέπει. Το μόνο που μπορώ είναι να σας παρακαλέσω να προσεύχεστε για εμάς.
Οι Ελληνες και οι Ρώσοι έχουν περισσότερα κοινά ή διαφορές;
Υπάρχουν και κοινά και διαφορές. Η βάση, όμως, είναι κοινή: η Ορθοδοξία. Η ορθόδοξη αντίληψη του κόσμου.
Σε τι συνίσταται αυτό που αναφέρατε; Τι είναι η «ορθόδοξη αντίληψη του κόσμου»;
Είναι η κατανόηση του θελήματος του Θεού. Απόλυτη πίστη και εμπιστοσύνη στον Θεό και μετάνοια. Πρέπει, όμως, να σας πω ότι Ρώσοι και Ελληνες μοιάζουμε πολύ και στις αμαρτίες μας. Εμείς οι Ρώσοι κληρονομήσαμε κάποια χαρακτηριστικά των Ελλήνων που δεν έχουν οι Γερμανοί. Οπως για παράδειγμα ότι δεν κατορθώνουμε να φτάνουμε στην ώρα μας… Βέβαια, και οι αδυναμίες μας αποτελούν ενοποιητικό στοιχείο για τους δύο λαούς.
Θα πείτε μια ευχή για τους αναγνώστες της «δημοκρατίας»;
Να προσπαθήσετε κι εσείς από την πλευρά σας να γίνονται λιγότερες απεργίες. Το λέω διότι έχω πρόσφατη εμπειρία. Χθες με κάλεσαν σε μια ψαροταβέρνα. Το πρωί είχα μια μεγάλη ακολουθία. Επειτα αγιασμό. Πεινάσαμε όλοι πάρα πολύ. Το τραπέζι ήταν κανονισμένο, μας περίμενε και ήταν γεμάτο φαγητά.
Εμείς, αντί να πάμε για το φαγητό, περάσαμε τρεις ώρες εγκλωβισμένοι στην κίνηση λόγω των πορειών και των απεργιών. Είναι κάπως δυσάρεστο να σε καλούν σε τραπέζι κι εσύ ούτε να μυρίσεις τα φαγητά να μην μπορείς. Κάντε το έστω για τους φίλους σας από τη Ρωσία!
Μ.Η.Τ. 232120