Το Άγιο 1821

Το 2021, μια σημαδιακή χρονιά, μας άφησε… χρόνους. Και λέω σημαδιακή διότι το 2021 γιορτάσαμε, όπως τα γιορτάσαμε, τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Και λέω «όπως τα γιορτάσαμε», διότι κάποιες γλυκανάλατες επιδείξεις μόδας με τουαλέτες εμπνευσμένες από  το… 1821, παρουσία  «υπέρκομψων κυριών», μόνο εκδηλώσεις ανάλογες της Εθνεγερσίας δεν ήταν. Και ευτυχώς και έκαναν παρέλαση οι Ένοπλες Δυνάμεις μας την 25η Μαρτίου, με την ανοχή πάντα της… κας Παγώνη και του κ. Βασιλακόπουλου και είδαμε να σείουν την άσφαλτο οι ερπύστριες των  αρμάτων μάχης με ζωγραφισμένη στα πλευρά τους την γαλανόλευκη. Ακόμη και ο κ. Παύλος Κοτσώνης το απήλαυσε. Ποιός είναι ο κ. Κοτσώνης; Μα ο Εθνικός μας σύντροφος…

• Από τον Χρήστο Μπολώση

Όμως, μπορεί το 2021 να πέρασε, όπως πέρασε, ο απόηχος όμως   του 1821 καλά κρατεί. Είχε προηγηθεί η κα Ρεπούση (τι να γίνεται αυτή η ψυχή) με το στριμωξίδι στην παραλία της Σμύρνης, λες και τότε υπουργός συγκοινωνιών στην Σμύρνη ήταν ο Καραμανλής ο Γ΄ (υποψήφιος Εθνάρχης) και από εκεί πήρε τη τεχνογνωσία για το σύγχρονο τσουβάλιασμα στο μετρό και τα λοιπά ΜΜΜ. Εσχάτως εμφανίστηκε και ο κ. Στάθης Καλύβας,  πολιτικός επιστήμονας και συγγραφέας, τακτικός καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης από το 2018, να μας πει ότι ούτε λίγο ούτε πολύ η Επανάσταση (αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι τη  λέξη αυτή και χρησιμοποιεί την θέση της την πιο βολική ‘’εξέγερση’’, λες και είναι η επίθεση των μπολσεβίκων στα χειμερινά ανάκτορα του Τσάρου), είναι δημιούργημα των ξένων και περισσότερο των Άγγλων. Δεν θα πω πολλά πάνω σ’ αυτό, γατί όσοι διαβάζουν «δημοκρατία»  θα βρουν τις πρέπουσες απαντήσεις στον κ. καθηγητή. Εγώ θα του θυμίσω ότι αν δεν είχαν προηγηθεί τα Δερβενάκια, το Χάνι της Γραβιάς, η Αλαμάνα, το Σούλι, το Μεσολόγγι και πολλές άλλες θυσίες και ηρωισμοί δεν θα υπήρχε το «Ναβαρίνο».

Όμως σ΄ αυτήν την Πατρίδα εκτός από τις Ρεπούσηδες, τους Βερέμηδες και τους Καλύβες, υπάρχουν και οι άλλοι, οι σωστοί και οι χωρίς σκοπιμότητες ή κομματικές παρωπίδες συγγραφείς, που σπουδάζουν τα γεγονότα, πολλές φορές επισκεπτόμενοι και τους χώρους όπου διαδραματίστηκαν και τα παρουσιάζουν, όπως πραγματικά είναι και όχι όπως συμφέρουν μερικούς. Ένας από αυτούς είναι ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου.  Ένας συγγραφέας με πάνω από 30 βιβλία το ενεργητικό του, από τα ιστορικά μυθιστορήματα του οποίου, μπορείς να μάθεις ιστορία.

Ο κ. Παπαθεοδώρου δεν διστάζει να καταπιαστεί με θέματα που «καίνε», όπως η περίοδος του Συμμοριτοπόλεμου, την οποία εξιστόρησε στην τετραλογία του:  «Τα δάκρυα των αγγέλων», «Οι μάνες της άδειας αγκαλιάς», «Οι κόρες της λησμονιάς» και «Οι καιροί της μνήμης». Το έργο του αυτό μάλιστα,  είχε ενοχλήσει τους γνωστούς προοδευτικούς κύκλους, οι οποίοι δεν δίστασαν και να τον… απειλήσουν. Είχε προηγηθεί η τριλογία για τον Μακεδονικό Αγώνα («Συναξάρια της μικρής πατρίδας», «Λιανοκέρια της μικρής πατρίδας» και «Γυναίκες της μικρής πατρίδας»). Στο τέλος όλων των βιβλίων του ο κ. Παπαθεοδώρου, παραθέτει τις «Σημειώσεις του συγγραφέα» με πλήθος εγκύρων πληροφοριών, ώστε ο αναγνώστης να έχει μια ολοκληρωμένη και ιστορικώς τεκμηριωμένη εικόνα της  εποχής, στην οποία αναφέρεται το βιβλίο.

Τελευταίο έργο του κ. Παπαθεοδώρου η τριλογία του για το Άγιο 1821 που την αποτελούν τα βιβλία «Άγιο Αίμα», «Άγιες Ψυχές» και «Άγια Λευτεριά», στα οποία  παρακολουθούμε τις περιπέτειες των Ελλήνων, που στα ταραγμένα εκείνα χρόνια και λίγο πριν ξεσπάσει η Επανάσταση, πολεμούν, βασανίζονται, υποφέρουν στα χαρέμια των δυναστών και τελικώς δολοφονούνται, χωρίς όμως να χάνουν την πίστη τους στο Θεό και στο δίκαιο του αγώνα. Ενός αγώνα, που ακολουθεί σε τέτοια ένταση και μορφή που αναγκάζει τους δυνατούς της εποχής, να υποκλιθούν. Επίσης, αναδεικνύεται και η αδιαμφισβήτητη συμβολή του κλήρου στον Αγώνα. Αυτό θα στενοχωρήσει μερικούς, αλλά… Ακόμη, διαλύονται οι μύθοι, που θέλουν τους Οθωμανούς ψυχοπονιάρηδες.

Βέβαια θα ήταν αστείο να ισχυρισθεί κάποιος ότι όλα ήταν τέλεια. Και σ΄ αυτό το σημείο ο κ. Παπαθεοδώρου δεν μασάει τα λόγια του. Όχι! Και ζήλειες υπήρχαν και μίση και πάθη και αβυσσαλέες έχθρες και προδοσίες για τα… γρόσια. Ουδείς ισχυρίστηκε ότι οι αγωνιστές του 1821 ήταν άγιοι με φωτοστέφανο στο κεφάλι και φτερά στους ώμους. Όχι!  Αυτό το προνόμιο το έχουν μόνο οι αγωνιστές της Αριστεράς, άριστοι χειριστές των εκ ψευδαργύρου καλυμμάτων κουτιών διατηρήσεως τροφίμων, κοινώς κονσερβοκουτιών. Όχι!  Και οι ήρωες του ‘21 άνθρωποι, με ό,τι αυτό σημαίνει. Και αυτά, τα όχι ευχάριστα, τα αναφέρει ο κ. Παπαθεοδώρου. Άλλωστε πώς αλλιώς θα λέγαμε ότι γράφει ιστορία; Και ο αφορισμός της Επαναστάσεως από τον Πατριάρχη και τα φαινόμενα συνεργασίας Ελλήνων με τους Οθωμανούς, αναφέρονται στο βιβλίο. Όπως όμως αναφέρονται και στιγμές αφθάστου ηρωισμού, αυτοθυσίας και μεγαλείου, όπως το Κούγκι και ο χορός το Ζαλόγγου. Αγώνες και πράξεις που έφεραν τελικώς «το ποθούμενο».

Να σταχυολογήσουμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το έργο του Θοδωρή Παπαθεοδώρου.

Για τον στρατό του 1821: «Αυτός ήταν ο στρατός  του Εικοσιένα, πεινασμένος, βρώμικος, ξυπόλητος, είχε προσκέφαλο την πέτρα και σκέπη τον ουρανό. Μα στάθηκε ο πιο φημισμένος κι’ ένδοξος της πατρίδας μας καθώς της χάρισε τη λευτεριά της ύστερα από αιώνες σκλαβιάς».

Για την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς: «Αλλά γύρω από την Τριπολιτσά δεν υπήρχε τακτικός στρατός, υπήρχε μία επανάσταση λαού, οργισμένου από την τυραννία και εξαγριωμένου από τα εγκλήματα πολλών χρόνων αφού η Τριπολιτσά επί έναν και πλέον αιώνα  ήταν συμβολή της τουρκικής καταδυνάστευσης. Από εκεί εξακοντίζονταν φιρμάνια καταπιέσεων, απερίγραπτων καταδιώξεων, θανατικών εκτελέσεων, ομαδικών βασανιστηρίων  και εξοντώσεων ολοκλήρων περιοχών… Ήταν λοιπόν λογικό αυτός ο πελοποννησιακός λαός να έχουν προσωπικούς  λογαριασμούς με τους Τούρκους της Τριπολιτσάς και να επιζητούν να τους λύσουν  με την κατάληψή της, να εκδικηθούν τον θάνατο  χιλιάδων ανθρώπων τους».

Ο Σπυρίδων Τρικούπης γράφει: «Εφαίνοντο δε οι Έλληνες  ως θέλοντες να εκδικηθώσιν εν μια ημέρα αδικήματα τεσσάρων αιώνων», ενώ ο υπασπιστής και γραμματέας του Κολοκοτρώνη Φωτάκος Χρυσανθόπουλος εξηγεί: «Εμέθυσαν δε από το πνεύμα της εκδικήσεως, ενθυμηθέντες την τυραννίαν των Τούρκων εναντίον αυτών και των πατέρων τους».

Μετά την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς ο Κολοκοτρώνης βλέπει τον τεράστιο πλάτανο της πλατείας. Φωνάζει δίπλα του ένα από τα παλικάρια του  και του δείχνει το θεόρατο πλατάνι: «Πόσοι και πόσοι από το σόϊ μου και το έθνος μου εκρεμάσθησαν στα κλαδιά του…» λέει με φωνή σπασμένη και συμπληρώνει «Άϊ-ντε… Κόφτε το να μη  το βλέπω…».

Ώρες είναι να ον κατηγορήσουν ότι δεν ήταν οικολόγος…

Θα μου επιτρέψετε κλείνοντας να συστήσω ενθέρμως την τριλογία για το 1821.

Όπως επίσης θα συνιστούσα στους κυρίους σύγχρονους αναθεωρητές, όταν θα έρθει η ώρα- και ειλικρινώς εύχομαι να αργήσει πολύ ακόμα – και μεταβούν εις τας αιωνίους μονάς, καλού κακού, ας ρωτήσουν πού συχνάζει ο Κολοκοτρώνης μπας και γλυτώσουν το κακό συναπάντημα…