Ο οίκος Scope χτυπά καμπανάκια για το δημόσιο χρέος και τις τράπεζες, ενώ βάζει στο στόχαστρο συντάξεις και μικρομεσαίους
Ρεπορτάζ Β. Γαλούπης
Το δημόσιο χρέος ήταν το πάτημα Ε.Ε. και ΔΝΤ για να ακρωτηριάσουν οικονομικά την Ελλάδα και να της επιβάλουν τρία μαρτυρικά Μνημόνια. Οταν η Ελλάδα οδηγούνταν στο πρώτο Μνημόνιο, το χρέος ήταν στο 126,8% του ΑΕΠ, που αντιστοιχούσε τότε σε 298 δισ. ευρώ.
Πού βρίσκεται το χρέος σήμερα, έπειτα από 12 χρόνια θυσιών; Στις 9 Σεπτεμβρίου 2021 έφτασε στα 388 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 236% του -πλέον τσακισμένου- ΑΕΠ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ.
Η κυβέρνηση σπρώχνει κάτω από το χαλί την επιδείνωση, μοιράζοντας gigabytes σε εφήβους και δώρο φόρους στις κληρονομιές ακόμα και 800.000 ευρώ! Άλλωστε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών είναι πάντα ανοιχτό. Όμως πλέον όλο και περισσότεροι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης στέλνουν άγρια μηνύματα. Έστω κι αν περνάνε στα «ψιλά» των ελληνικών ΜΜΕ.
Ο Scope Ratings, γερμανικός οίκος αξιολόγησης, προχώρησε στις 6 Οκτωβρίου σε μια έκθεση-βόμβα, ανακοινώνοντας ότι η Ελλάδα «πρέπει να ανακεφαλαιοποιήσει ξανά το εγχώριο τραπεζικό σύστημα», το οποίο ήδη έχει χρηματοδοτηθεί τρεις φορές με 35 δισ. ευρώ από τους Έλληνες φορολογουμένους.
Ο Scope ιδρύθηκε το 2002 στο Βερολίνο και από το 2012 πιστοποιήθηκε να αξιολογεί και την πιστοληπτική ικανότητα χωρών. Υπενθυμίζουμε ότι οι διεθνείς οίκοι ήταν εκείνοι που έσυραν τον χορό της απαξίωσης των ελληνικών ομολόγων σε σκουπίδια, απόλυτα συγχρονισμένοι με τους ρυθμούς ΔΝΤ και Βερολίνου.
Στην τελευταία του έκθεση ο γερμανικός οίκος ζητά από την Ελλάδα «να μειώσει το αυξημένο δημόσιο χρέος, να ανακεφαλαιοποιήσει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα και να εξαλείψει τα διαρθρωτικά οικονομικά εμπόδια». Ειδάλλως, δεν θα μπορεί να προβαίνει σε αναβαθμίσεις στο εξής.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στις 10 Σεπτεμβρίου, ο Scope είχε αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε BB+ από BB, αλλά ακόμα και σε εκείνη την έκθεσή του τόνιζε ότι «ο βασικός λόγος αναβάθμισης είναι η ενισχυμένη θεσμική υποστήριξη της Ευρώπης λόγω Covid». Δηλαδή, η αναβάθμιση δεν έγινε εξαιτίας κάποιας σοβαρής αλλαγής στην εικόνα της ελληνικής οικονομίας, αλλά επειδή δόθηκε έκτακτη ισχυρή στήριξη από την Ε.Ε. για την πανδημία.
Ο οίκος σημείωνε τότε ότι η χώρα έχει σημαντικές αδυναμίες στο τραπεζικό σύστημα λόγω «κόκκινων» δανείων, στους δείκτες ανεργίας και στις «αυξημένες δαπάνες για συντάξεις και μισθούς του Δημοσίου», ενώ «η επικράτηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποτελεί πρόβλημα». Η… ξαφνική σπουδή της κυβέρνησης να απαλειφθούν, μέσω συγχωνεύσεων ή λουκέτου, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έγινε σαφής λίγο μετά, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Στο κάδρο των Γερμανών, όμως, μπαίνουν κι άλλα σοβαρά ζητήματα: η τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι μισθοί του Δημοσίου και οι συντάξεις. Τον Ιούνιο, άλλωστε, η Κομισιόν και το ΔΝΤ είχαν εκφράσει κοινές ανησυχίες για το τραπεζικό σύστημα, αλλά και την αύξηση των απασχολουμένων στον δημόσιο τομέα, επαναφέροντας, ταυτόχρονα, ζήτημα επιστροφής στα πρωτογενή πλεονάσματα μετά την πανδημία.
«Το χρέος το 2020 υπολογίζεται σε 149,9% του ΑΕΠ, άρα είναι ξεκάθαρα μη βιώσιμο» έκρινε το ΔΝΤ το 2015. Δύο χρόνια αργότερα εκτιμούσε ότι «το ελληνικό χρέος θα φτάσει στο 170% του ΑΕΠ μέχρι το 2020 και είναι εξαιρετικά μη βιώσιμο». Το 2018, μετά και τις ευνοϊκές ευρωπαϊκές παρεμβάσεις, το ΔΝΤ συμπέραινε ότι το 2020 θα είναι στο 169% του ΑΕΠ και το 2021 θα έχει πέσει στο 162%.
Να, όμως, που το χρέος άγγιξε πέρυσι το 205% και φέτος είναι ήδη στο 236%. Όλοι οι υπολογισμοί του ΔΝΤ και της Κομισιόν αποδεικνύονται λανθασμένοι ακόμα μια φορά. Και δεν ευθύνεται μόνο η πανδημία που το χρέος αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια και δυσανάλογα με το ΑΕΠ…
Η τάση στην Ευρώπη είναι η δημοσιονομική τόνωση λόγω Covid να σταματήσει το 2022. Η ενεργειακή ύφεση αυξάνει ήδη τον πληθωρισμό και θα επιβραδύνει την ανάπτυξη, ενώ οι τιμές ρεύματος και καυσίμων θα ανέβουν πανευρωπαϊκά, όπως πιθανόν και οι φόροι.
Αν και λόγω πανδημίας οι κανόνες για χρέη – ελλείμματα ανεστάλησαν προσωρινά, οι χώρες-βαρόμετρα της Ε.Ε. θα επιστρέψουν στις πιέσεις. Και η βελτιωμένη εικόνα στα οικονομικά κρατών όπως η Γερμανία, που νιώθει πάλι ασφαλής, θα μειώσει το ενδιαφέρον τους για χαλάρωση των κανόνων, με τις εκτιμήσεις των διεθνών αναλυτών να συγκλίνουν πλέον ότι ο Βορράς δεν θα δεχτεί να μετατραπεί το Ταμείο Ανάκαμψης σε μόνιμο πρόγραμμα έκδοσης αμοιβαίου χρέους. Ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης χτύπησε το οικονομικό «καμπανάκι» για την Ελλάδα, που κανείς δεν περίμενε ότι θα ξανακούσει έπειτα από δέκα χρόνια…
Μ.Η.Τ. 232120