Ουδείς περίμενε ότι θα ήταν ουσιαστικά ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα κατηγορήσει την Τουρκία για γενοκτονία
- Από τον Μιχάλη Ψύλο
Μετά τις πρώτες 100 ημέρες της προεδρικής θητείας του Τζο Μπάιντεν ένα πράγμα είναι σίγουρο: Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν φοβάται να συγκρουστεί. Αναλαμβάνει ενεργητικές πρωτοβουλίες για να ανακτήσει τον ηγετικό ρόλο της Αμερικής με κάθε κόστος.
Ουδείς περίμενε ότι ο Μπάιντεν θα ήταν ουσιαστικά ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που θα κατηγορήσει την Τουρκία για γενοκτονία: Για την εξόντωση 1.500.000 Αρμενίων πριν από 106 χρόνια. Το είχε ψελλίσει βέβαια και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν το 1981, αλλά το «μάζεψε» αμέσως η γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Και τώρα ο «νυσταλέος Τζο», όπως είχε αποπειραθεί να τον γελοιοποιήσει ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία, κάνει τη διαφορά στην παραδοσιακή δήλωση του Λευκού Οίκου με την ευκαιρία της Ημέρας Μνήμης της 24ης Απριλίου. «Οι Αμερικανοί τιμούν τη μνήμη όλων των Αρμενίων που χάθηκαν στη Γενοκτονία που άρχισε πριν από 106 χρόνια» έγραψε ο Μπάιντεν στο μήνυμά του και πρόσθεσε: «Επιβεβαιώνουμε την Ιστορία. Δεν το κάνουμε αυτό για να τιμωρήσουμε κανέναν, αλλά για να βεβαιωθούμε ότι αυτό που συνέβη δεν θα επαναληφθεί ποτέ».
Η δήλωση Μπάιντεν ήρθε μία μέρα μετά το πρώτο τηλεφώνημα που έκανε ως πρόεδρος στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έξι μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές στην Αμερική. Στο τηλεφώνημα αυτό ο Μπάιντεν «προειδοποίησε τον Ερντογάν για τη βόμβα που πρόκειται να πέσει, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν ακριβώς τι ειπώθηκε» μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε έτοιμη τη δήλωση και την ανέβασε στο twitter σχεδόν αμέσως, κατηγορώντας τον Μπάιντεν για «πολιτικό τυχοδιωκτισμό» και «προδοσία για την ειρήνη και τη δικαιοσύνη» και αποδίδοντας τη χρήση της λέξης «γενοκτονία» «αποκλειστικά στον λαϊκισμό».
Η Τουρκία αντέδρασε, φυσικά, με θυμό. Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα Ντέιβιντ Σάτελφιλντ κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών για… εξηγήσεις. «Η απαράδεκτη αυτή απόφαση είναι… άκυρη από την άποψη του Διεθνούς Δικαίου. Έχει πληγώσει βαθιά τον τουρκικό λαό και προκαλεί μια ανεπανόρθωτη πληγή στις σχέσεις μας» ήταν η επίσημη αντίδραση της κυβέρνησης Ερντογάν.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταδίκασαν επίσης την ανακοίνωση Μπάιντεν, υποστηρίζοντας ότι θα περιπλέξει περαιτέρω τις σχέσεις Αγκυρας – Ουάσινγκτον. Για την ιστορία, πάντως, το φιλοκουρδικό HDP ήταν το μόνο κόμμα στην Τουρκία που δεν δίστασε να δει κατάματα την αλήθεια, κάνοντας λόγο για «αμηχανία για τη Γενοκτονία των Αρμενίων». Μια δήλωση που προκάλεσε την οργή της κυβέρνησης Ερντογάν, που αναζητεί την ευκαιρία να θέσει το φιλοκουρδικό κόμμα εκτός νόμου. Το σύνολο επίσης του τουρκικού Τύπου ξιφουλκεί κατά του Αμερικανού προέδρου, με τη φιλοκυβερνητική «Yeni Safak» να δίνει το σύνθημα γράφοντας ότι «ο Μπάιντεν προτίμησε την εχθρότητα».
Μ.Η.Τ. 232120