Μεγάλες παγίδες κρύβει ο νέος πτωχευτικός κώδικας για όσους λίγους πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Οι οφειλέτες που οδηγούνται σε πτώχευση θα μετατρέπονται σε ενοικιαστές στα ίδια τους τα σπίτια για 12 έτη, ενώ δεν θα γλιτώνουν ούτε την έξωση εάν δεν καταφέρουν να πληρώσουν τρία ενοίκια. Και μπορεί να έχουν τη δυνατότητα έπειτα από 12 έτη να επαναγοράσουν το σπίτι τους, ωστόσο τα χρήματα που θα έχουν δώσει όλα αυτά τα χρόνια δεν θα προσμετρώνται! Η διαδικασία, όπως ήταν φυσικό, έχει κινήσει έντονα το ενδιαφέρον πολλών ξένων funds που… μυρίστηκαν αίμα και σπεύδουν να διεκδικήσουν για λογαριασμό τους τον ιδιωτικό φορέα που θα «τρέξει» το πρόγραμμα.
Τα ακίνητα θα καταλήγουν στα χέρια ιδιωτικού φορέα, ο οποίος υποχρεούται να παραχωρήσει την κατοικία προς χρήση στο ευάλωτο νοικοκυριό για 12 χρόνια, κατόπιν της καταβολής μισθώματος, το οποίο θα υποστηρίζεται από το κράτος, με τη μορφή επιδόματος ενοικίου. Ο φορέας θα έχει τη δυνατότητα να προβεί και σε εξώσεις, αν οι οφειλέτες δεν πληρώσουν τρία μισθώματα. Ήδη πολλά ξένα funds έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τον ιδιωτικό φορέα, όπως αποκάλυψε υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή.
Ένα σημείο που προβληματίζει ιδιαίτερα χιλιάδες νοικοκυριά είναι τα πολύ χαμηλά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Σε ερώτηση της «δημοκρατίας» αν η κυβέρνηση σκέφτεται να ανεβάσει λίγο τα όρια, στέλεχος του οικονομικού επιτελείου ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς ο Πτωχευτικός ορίζει ως ευάλωτα εκείνα τα πρόσωπα τα οποία δικαιούνται ήδη το στεγαστικό επίδομα (βάσει του νόμου του 2017). Κάτι, όμως, που αναμένεται να αφήσει εκτός ρύθμισης μεγάλη μερίδα των οφειλετών.
Ο ιδιωτικός φορέας θα αγοράζει το σπίτι από τον πτωχευμένο οφειλέτη στην εμπορική αξία του ακινήτου και θα του το εκμισθώνει για 12 χρόνια. Το ενοίκιο θα υποστηρίζεται από το κράτος, με τη μορφή επιδόματος στέγασης, που μπορεί να φτάσει μόνο τα 210 ευρώ. Το ύψος του ενοικίου θα προκύπτει από εξίσωση, βάσει της αξίας και της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο.
Μετά το πέρας της 12ετίας ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να ξαναπάρει την κυριότητα του ακινήτου του, καταβάλλοντας τίμημα επαναγοράς που θα συνδέεται με την εμπορική αξία του ακινήτου.
Τα μισθώματα που θα καταβάλει δεν αφαιρούνται από το τίμημα επαναγοράς, δεν θα συμψηφίζονται δηλαδή τα ποσά που έδωσε ως ενοίκιο. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης θελήσει να επαναγοράσει το σπίτι του νωρίτερα, θα επιβαρυνθεί με τα διαφυγόντα κέρδη του ιδιωτικού φορέα, που προκύπτουν από τη διαφορά σε σχέση με όσα θα εισέπραττε αν η επαναγορά γινόταν σε 12 έτη. Εν ολίγοις, πάνω απ’ όλα το κέρδος του μεσάζοντα.
Η απόκτηση και η επαναμίσθωση κατοικιών θα γίνονται από έναν ιδιωτικό φορέα, ο οποίος θα προκύψει ύστερα από διαγωνισμό. Υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ τοποθέτησε χρονικά τη διενέργεια του διαγωνισμού στα τέλη Οκτωβρίου, αποκαλύπτοντας ότι έχει ήδη εκδηλωθεί έντονο ενδιαφέρον τόσο από ελληνικά όσο και από ξένα επενδυτικά σχήματα.
Ο νέος φορέας θα πρέπει να διαθέτει κεφαλαιακή επάρκεια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να μπορεί να αγοράζει τις κατοικίες που θα αποκτά μέσω των διαδικασιών πτώχευσης. Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Κατοικιών αναμένεται να είναι έτοιμος στις αρχές του 2021.
Με τον κώδικα εισάγεται, πρώτη φορά στην Ελλάδα, προληπτικός μηχανισμός για την έγκαιρη προειδοποίηση του οφειλέτη, έτσι ώστε να μην οδηγηθεί σε διαδικασίες αφερεγγυότητας. Οι οφειλέτες θα λαμβάνουν σχετικό μήνυμα μέσω του TAXISnet. Ο μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης θεσπίζει διαδικασίες ενημέρωσης και παροχής στήριξης στα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα, προκειμένου να μπορέσουν να καλύψουν ή να αναδιαρθρώσουν τις οφειλές τους για να αποφύγουν τις διαδικασίες ρευστοποίησης.
Σημειώνεται πως το χαρακτηριστικό του νέου Πτωχευτικού είναι ότι η διαδικασία ρύθμισης οφειλών θα αφορά όλα τα χρέη του οφειλέτη, ενήμερα και μη.