Σε «ναυάγιο» οδηγήθηκε η χθεσινή Σύνοδος Κορυφής εξαιτίας της αδυσώπητα σκληρής στάσης της Γερμανίας και των δορυφόρων της στη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού.
Η Ανγκελα Μέρκελ, ως συνήθως, δεν επέδειξε κατ’ ελάχιστον την απαιτούμενη αλληλεγγύη προς τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ειδικά σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνει η γηραιά ήπειρος μαζί με ολόκληρο τον πλανήτη. Εξακολουθεί η ίδια και η χώρα της να αντιλαμβάνονται την ευρωζώνη ως δύο ταχυτήτων και με ευθύνη τους οδηγούν ουσιαστικά την Ευρώπη σε διάσπαση.
Αποτέλεσμα της απαράδεκτης στάσης της Γερμανίας ήταν να μην υπάρξει ούτε στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη συμφωνία, παραπέμποντας για την επόμενη φορά. Και αυτή, όπως έγινε γνωστό, είναι στις 6 Μαΐου, χωρίς βέβαια να μπορεί κανείς να εγγυηθεί ότι θα υπάρξει και τότε θετική εξέλιξη. Κι όλα αυτά όταν οι ευρωπαϊκές οικονομίες βουλιάζουν στην ύφεση και στα χρέη.
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., κατώτερα των περιστάσεων, φαίνεται ότι περιορίστηκαν να συμφωνήσουν στην ανάγκη να υπάρξει ταμείο ανάκαμψης, ωστόσο υπήρχαν μεγάλες διαφορές ως προς το πεδίο εφαρμογής της συνολικής δέσμης μέτρων, με τη Γερμανία να επιμένει στον δανεισμό και τον Νότο να ζητά τη μορφή των επιχορηγήσεων. Διαφωνούν, δηλαδή, ακόμη και σε κάτι που χαρακτηρίζεται ανεπαρκές και ξεπερασμένο.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει σχέδιο πρότασης για έναν νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένου ενός σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης» δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στους ηγέτες της Ε.Ε., με το χρονοδιάγραμμα πάντως να δίνει στην Επιτροπή μόλις 13 ημέρες για την ανάπτυξη των σχεδίων, τα οποία αναμένεται να περιλαμβάνουν χρηματοδότηση για μια πρωτοβουλία ανάκαμψης συνολικού ύψους 2 τρισ. ευρώ.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η διάσταση απόψεων εκφράστηκε με σαφήνεια στην τηλεδιάσκεψη, με τέσσερις χώρες -Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Ολλανδία- να διαφωνούν με την πρόταση χορήγησης βοήθειας για την ανάκαμψη μέσω επιδοτήσεων. Το Βερολίνο τάσσεται υπέρ της σύνδεσης του νέου ταμείου ανάκαμψης με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της Ε.Ε. για την περίοδο 2021-2027. Ερωτηθείσα εάν υπήρχε ένταση μεταξύ Βορρά και Νότου, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ απάντησε: «Ηταν μια πολύ, πολύ φιλική συζήτηση, όπου ο καθένας εξέφρασε τη γνώμη του».
Από την άλλη, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε είπε στους ομολόγους του ότι το ταμείο ανάκαμψης θα πρέπει να προικοδοτηθεί με ποσό 1,5 τρισ. ευρώ και να παρέχει επιδοτήσεις στις χώρες-μέλη ώστε να διασφαλιστεί μια συμμετρική απάντηση σε ένα ασύμμετρο σοκ. Στην ίδια γραμμή, και ο Γάλλος πρόεδρος Εμάνουελ Μακρόν, ο οποίος ζήτησε να υπάρξουν επιδοτήσεις προς τις χώρες-μέλη και όχι νέα δάνεια.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έκανε λόγο για τρεις σημαντικές αρχές. «Χαιρετίσαμε τον κοινό χάρτη πορείας για την ανάκαμψη, ο οποίος θέτει σημαντικές αρχές: αλληλεγγύη, συνοχή και σύγκλιση».
Μόνο που ακόμη μία φορά η Ε.Ε. εμφανίζεται χωρίς συνοχή, αδύναμη να λάβει αποφάσεις σε κρίσιμες ώρες.
Παρέμβαση Μητσοτάκη για στρατηγική χωρίς αύξηση δημόσιου χρέους
Την ανάγκη για επείγουσα συγκρότηση ενός Ταμείου Ανάκαμψης, επιπροσθέτως της λειτουργίας του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής, μέσω τηλεδιάσκεψης.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε σύμφωνος με την άποψη ότι το Ταμείο αυτό πρέπει να λειτουργήσει εμπροσθοβαρώς και να εστιάσει πρωτίστως σε επιχορηγήσεις προς τα κράτη-μέλη, παρά σε δάνεια. «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε περαιτέρω αύξηση του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ» προειδοποίησε και τόνισε ότι μια στρατηγική η οποία δεν θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος κάθε χώρας θα ήταν πράξη προς το συμφέρον όλων των χωρών και όχι μόνο πράξη αλληλεγγύης. Σημείωσε, δε, ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει άλλη μια φορά «πολύ λίγα, πολύ αργά».
Ο κ. Μητσοτάκης πρότεινε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να ζητήσει από την Κομισιόν την επεξεργασία μιας πολύ συγκεκριμένης πρότασης για την επανέναρξη των αεροπορικών συνδέσεων το συντομότερο δυνατόν και τη στήριξη του τουρισμού στις χώρες του Νότου.
Για Τουρκία
Παράλληλα, τόνισε ότι πρέπει να σταλεί ένα καθαρό μήνυμα προς την Τουρκία για τις προκλητικές ενέργειές της τόσο στο Αιγαίο όσο κι έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ένταση των τουρκικών παραβιάσεων μέσω υπερπτήσεων, οι οποίες αναβαθμίζουν το επίπεδο των προκλήσεων από τη γείτονα χώρα, ιδιαίτερα μετά και την πρόσφατη αποτυχία της Αγκυρας στην προσπάθειά της να παραβιάσει τα σύνορα στον Εβρο.