Ανάπτυξη δίχως γενναίες μειώσεις στη φορολογία δεν υφίσταται. Κι αυτό αποτελεί θέσφατο στην οικονομική σκέψη. Η κομβική αντιαναπτυξιακή «μαύρη τρύπα» για την Ελλάδα είναι η εξοντωτική φορολογία φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων που σε συνδυασμό με τις χρόνιες μονοπωλιακές παθογένειες στον τομέα της προμήθειας αγαθών, την κατακρήμνιση μισθών και συντάξεων στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, την αυτοτροφοδοτούμενη ύφεση και την αύξηση της ανεργίας δημιουργούν ένα θανάσιμο μείγμα στο εσωτερικό της χώρας. Υπάρχει λύση; Ολη η Ελλάδα μια απέραντη ζώνη καινοτομίας.
Εχω γράψει ξανά ότι μου είναι αδιανόητο ότι η Καστοριά, ένας τέλειος συνδυασμός φυσικής ομορφιάς και αξεπέραστης αρχιτεκτονικής αισθητικής, με τις βυζαντινές εκκλησίες, τα αρχοντικά, αλλά και τα οθωμανικά μνημεία να κατακλύζουν τους δρόμους της, έχει τόσο υψηλή ανεργία. Το ίδιο ασφαλώς ισχύει και για τον ευρύτερο νομό, που διαθέτει όλες τις προοπτικές για υψηλό τουρισμό όλο τον χρόνο. Το σημαντικότερο δε όπλο της Καστοριάς είναι η κουλτούρα της γούνας.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν η Πολιτεία γι’ αυτή την περιοχή, ώστε να οριοθετήσει το πλαίσιο ανάπτυξης και καινοτομίας δίχως να υποπέσει σε πρακτικές κρατισμού; Συνολική φορολογική ατέλεια για επιχειρήσεις που συσχετίζονται με τη γούνα (πωλητήρια, εργαστήρια, φάρμες εκτροφής μινγκ, μονάδες παραγωγής τροφής για τις φάρμες εκτροφής κ.ά.). Υποχρέωση όλων των επαγγελματιών του χώρου, που θα βρίσκονται υπό καθεστώς φορολογικής ατέλειας, να χρηματοδοτούν τη λειτουργία τεχνικής σχολής εκμάθησης της τέχνης της γούνας και επεξεργασίας δερμάτων, όπως επίσης και εξειδικευμένες τεχνικές marketing και management, ώστε η πόλη να αποκτήσει υψηλό εξειδικευμένο επίπεδο μπλε κολάρων. Ταυτόχρονα, οι επαγγελματίες του χώρου που θα απολαμβάνουν καθεστώς φορολογικής ατέλειας θα υποχρεούνται να προσλαμβάνουν εξειδικευμένο ή ανειδίκευτο προσωπικό στις επιχειρήσεις τους, αποδίδοντας στο κράτος τις ανάλογες εργασιακές εισφορές, δίχως τη μερική χρηματοδότηση ειδικού καθεστώτος από τον ΟΑΕΔ. Με τον τρόπο αυτό τονώνεται η παραγωγή, επομένως παράγεται πρωτογενής πλούτος και ταυτόχρονα πατάσσεται αποφασιστικά η ανεργία, δίχως το κράτος να χάνει στην πραγματικότητα, αφού η συνολική αύξηση των παραγωγικών δεικτών και η μείωση της ανεργίας παράγουν εσωτερικό πρωτογενές πλεόνασμα.
Η αποφασιστική ενίσχυση του τομέα της γουνοποιίας μπορεί να μεταμορφώσει συνολικά την πόλη, καθιστώντας την κέντρο ανάπτυξης και οικονομικής προόδου για ολόκληρη τη δυτική Μακεδονία. Οταν η γούνα παράγει πλούτο, τότε αυξάνεται κατακόρυφα και ο συνολικός τζίρος όλων των υπόλοιπων επιχειρήσεων, ενώ με τη βελτίωση ή την οικοδόμηση νέων υποδομών παροχής υψηλών υπηρεσιών η πόλη μπορεί να προσκαλέσει τουρισμό εξίσου υψηλών εισοδημάτων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αναγεννηθεί ο τομέας της οικοδομής, αφού νέες ξενοδοχειακές μονάδες θα χτιστούν ή θα ανακαινιστούν οι ήδη υπάρχουσες κ.λπ. Με αιχμή του δόρατος τη γούνα, από τη μια, αλλά και το φυσικό της κάλλος, σε συνδυασμό με την πλούσια Ιστορία της, από την άλλη, η Καστοριά έχει τη δυνατότητα να επιτύχει μια συνολική αναμόρφωση των παραγωγικών δεικτών της, διαμορφώνοντας με όρους ρεαλιστικούς το δικό της μέλλον για τις επόμενες δεκαετίες.
Εχουμε ξεχάσει πώς μπορεί να παραχθεί η ανάπτυξη και πώς το κοινωνικοοικονομικό παραγωγικό φάσμα λειτουργεί μέσα από τον κανόνα των συγκοινωνούντων δοχείων. Πώς δηλαδή ένας τομέας παράγει ανάπτυξη και προοπτικές για τον άλλο και μια ολόκληρη πόλη, μια συντεταγμένη δηλαδή συλλογικότητα πολιτών, κερδίζει σε ευημερία, προοπτικές και ευνομία. Για να ξεπεράσουμε την κρίση χρειαζόμαστε καινοτόμες ιδέες και εξωστρέφεια. H πολυτέλεια να αναρωτιόμαστε αν είναι στραβός ο γιαλός ή αν στραβά αρμενίζουμε έχει χαθεί εδώ και καιρό. Πλέον το μόνο που μας μένει, αν θέλουμε να είμαστε τίμιοι με τις νεότερες γενιές, είναι να διορθώσουμε πορεία με επιστημονική ακρίβεια και βγούμε ξανά στα ανοιχτά.
Σπύρος Ν. Λίτσας
Μ.Η.Τ. 232120