Η συνεχιζόμενη διάσταση απόψεων ΗΠΑ – Ευρωπαϊκής Ενωσης ως προς τις μεθόδους εξόδου από την ύφεση αλλά και η συνειδητή επιλογή της Ουάσινγκτον για στήριξη της Αθήνας στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία οδηγούν, σύμφωνα με εγχώριες και ξένες διπλωματικές πηγές, τον πρόεδρο Μπ. Ομπάμα να θέσει το ζήτημα της ελληνικής οικονομίας στη σύνοδο του G20 της επόμενης εβδομάδας.
Η πρωτοβουλία Ομπάμα στη σύνοδο των 19 χωρών με τις σημαντικότερες οικονομίες διεθνώς (συν, ως 20ή, η Ε.Ε.), στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου είχε, εν μέρει, διαφανεί κατά τις συνομιλίες του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά στον Λευκό Οίκο και φέρεται να οριστικοποιήθηκε τις τελευταίες ημέρες.
Η στήριξη των ΗΠΑ προς την Ελλάδα συμπίπτει με τις καταιγιστικές πολιτικές (και στρατιωτικές) εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, αλλά η κεντρική ιδέα της παραμένει κατεξοχήν οικονομική. Αν και η ελληνική κυβέρνηση είναι σαφέστατο ότι δεν έχει καμιά πρόθεση εμπλοκής στις διαφωνίες των «μεγάλων», είναι σημαντικό ότι η κίνηση της Ουάσινγκτον εκδηλώνεται την επομένη των δηλώσεων του Ρώσου προέδρου Πούτιν περί ακαταλληλότητας της Ελλάδας για επενδύσεις και, κυρίως, τις παραμονές των κρίσιμων εκλογών της Γερμανίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Λευκός Οίκος και το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ κρίνουν (μετά τις επισκέψεις του υπουργού Τζ. Λιου στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τον Απρίλιο και στην Αθήνα τον Ιούλιο) ότι ολόκληρη η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα. Η Ελλάδα, κατά την αμερικανική άποψη, δεν αποτελεί ξεχωριστή, ιδιάζουσα περίπτωση, αλλά έχει την ατυχία να συμβολίζει την πιο σκληρή εκδήλωση των προβλημάτων της Ε.Ε., υφιστάμενη επί τριάμισι και πλέον χρόνια αφόρητη πίεση.
Η Ουάσινγκτον αναμένεται να υπογραμμίσει στη σύνοδο του G20 δύο άξονες πολιτικής: Πρώτον, ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μολονότι απαραίτητες, αποδεικνύονται ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες, όταν στηρίζονται από την πλειοψηφία και είναι ανεκτές από τους Ελληνες πολίτες. Και, δεύτερον, ότι απαιτούνται το συντομότερο δυνατόν μέτρα για την ανεύρεση των σημείων ισορροπίας μεταξύ δημοσιονομικής και αναπτυξιακής πολιτικής σε ολόκληρη την Ε.Ε.
Οι κινήσεις του προέδρου Ομπάμα, αν και ασφαλώς πηγάζουν από την αμερικανική ανησυχία εξαγωγής της κρίσης της Ε.Ε. σε παγκόσμιο επίπεδο, εξυπηρετούν εμφανώς τα ελληνικά συμφέροντα. Δείχνουν, επίσης, πόσο έχει βελτιωθεί το κλίμα συγκριτικά με τη σύνοδο του G20 τον Νοέμβριο του 2011 στις Κάννες, όταν η Ελλάδα ήταν «απόβλητη» λόγω της πρότασης του κ. Γ. Παπανδρέου για δημοψήφισμα και συγκριτικά με τη σύνοδο του Ιουνίου του 2012 στο Μεξικό, η οποία άρχιζε την επομένη των ελληνικών εκλογών με ορατό ακόμη το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, η στήριξη Ομπάμα δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ αξιολογούν τα πάντα ως ιδανικά στην Ελλάδα. Κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν τις καθυστερήσεις στην πάταξη της φοροδιαφυγής, βλέποντας τη διαφορά με την IRS -που έχει αξιοποιήσει δεκάδες «λίστες Λαγκάρντ»- και με τη SEC -που έχει επιβάλει πρόστιμα (έως και 1,9 δισ. δολαρίων) σε τράπεζες για παράνομες κινήσεις κεφαλαίων και ανοχή στο ξέπλυμα χρήματος.
Αλέξανδρος Τάρκας
Μ.Η.Τ. 232120