Η άρνηση του Ολοκαυτώματος, του Shoah, δηλαδή των εκατομμυρίων βίαια σκοτωμένων Εβραίων από τους ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ή η άρνηση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, του Ποντιακού και Μικρασιατικού Ελληνισμού από τους Νεότουρκους και αργότερα από τον στρατό του Κεμάλ δεν αξίζουν εμπεριστατωμένης επιστημονικής απάντησης. Ο άνθρωπος εκκινεί από σκοτεινές, ορμέμφυτες αφετηρίες και δίχως το δίκαιο, την παιδεία και την αυξητική τριβή μεταξύ του λελογισμένου της πράξης και της νόησης περνά μια ολόκληρη ζωή αλυσοδεμένος στο «Πλατωνικό Σπήλαιο». Βιώνει την άρνηση ως επιλογή για να μπορεί να εκλογικεύει την άγνοιά του σε μια δήθεν υποκειμενική άποψη. Πιστεύει σε σκιές, ζει με εμμονές, αποθεώνει τον λαϊκισμό και τον φανατισμό. Αδυνατεί να εξορθολογίσει τα φυσικά φαινόμενα, είναι υπόδουλος των φόβων και των προκαταλήψεών του. Είναι δυστυχισμένος μέσα στην άρνηση της απτής πραγματικότητας.
Κι όμως, η ανθρωπότητα προχωρά, ο πολιτισμός παράγει έργο, ο άνθρωπος σπάει τα δεσμά του και οικοδομεί κοινωνίες που στηρίζονται στο εύνομο, αναδεικνύοντας το δικαίωμα στην ευτυχία ως βασικό προαπαιτούμενο για τον καθένα και την καθεμία. Κάθε βήμα που οδηγεί τον άνθρωπο έξω από το «Σπήλαιο», κάθε ενέργειά του που καταρρίπτει δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις αποτελεί μια νέα αφετηρία για όλους, μια νέα δυνατότητα να διασώσουμε αυτό που ονομάζεται «άνθρωπος» και είναι υπόλογος απέναντι στη μοίρα του για τα πλέον ειδεχθή εγκλήματα, αλλά και για τις πιο λαμπρές δημιουργίες.
Αρνούμαι να πάρω μέρος σε έναν διάλογο που κάποιοι επιδιώκουν να ξεκινήσει στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας για το αν υπήρξε ή όχι το Ολοκαύτωμα. Αισθάνομαι ντροπή απέναντι στα εκατομμύρια των Εβραίων που βρήκαν φρικτό θάνατο στα κρεματόρια της ναζιστικής θηριωδίας. Αισθάνομαι αμηχανία απέναντι στους λίγους πλέον ηρωικούς επιζήσαντες που επιδεικνύουν τα τατουάζ στους βραχίονές τους από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης για να θυμόμαστε εμείς και να μην ξεχάσουμε ποτέ τη φρίκη και τον όλεθρο που σκόρπισαν οι ναζί στις τέσσερις γωνιές της υφηλίου, όπως σκόρπιζε η τέφρα της ανθρώπινης σάρκας από τις υψικαμίνους του Ματχάουζεν ή του Άουσβιτς ΙΙ Μπιρκενάου και καθόταν μια στιγμή στο χιόνι προτού λιώσει για πάντα, από παντού, έκτος από την ιστορική μνήμη. Δεν μπαίνω σε διάλογο με αυτούς που αρνούνται την ύπαρξη της αποθήκης χιλιάδων εβραϊκών ψυχών στο ναζιστικό γκέτο της Βαρσοβίας ή που κάνουν ότι δεν έχουν ακούσει ποτέ για την οργανωμένη εξόντωση από τους ναζί της μεγάλης -αριθμητικά αλλά και ποιοτικά- εβραϊκής κοινότητας των Σεφαραδιτών της Θεσσαλονίκης. Το να συζητάς για το ιστορικό δεδομένο από κάποιο σημείο και πέρα αποτελεί ύβριν προς τους νεκρούς, προσβολή για τους εναπομείναντες και ανάθεμα για την ανθρωπότητα.
Δεν καταδέχομαι να συζητήσω για το αν όντως υπήρξε Γενοκτονία των Ποντίων και των Μικρασιατών. Να δείξω το νοτισμένο χώμα από αίμα της αιολικής γης και της Ιωνίας και να επιχειρηματολογήσω σχετικά με το ότι αυτό χύθηκε με οργανωμένο σχέδιο ολοσχερής εξόντωσης των Ελλήνων από τους Νεότουρκους κι από τον στρατό του Κεμάλ; Δεν χρειάζεται καμία επιστημονική ανάλυση. Οι ιστορίες των παππούδων είναι η πιο πολύτιμη περιγραφή και η πλέον αδιάψευστη ιστορική μνήμη. Να αναφερθώ στον πόνο αυτών που κυνηγήθηκαν από την Πόλη στα Σεπτεμβριανά από τον όχλο του «δημοκράτη» Μεντερές, την υγρή ματιά αυτών που μιλούν για την Αμμόχωστο και τη Μόρφου; Δεν είναι ορθολογικό να υπερπροβάλλονται ο ιστορικός πόνος και η καταστροφή μέσα στην «πολύ συνάφεια» της επιστημονικής ανάλυσης.
Η άρνηση του Ολοκαυτώματος ή η αποστροφή του βλέμματος από τη γενοκτονία των προγόνων μας στην ποντιακή γη καιστη Μικρά Ασία δεν αξίζουν επιστημονικής προσέγγισης. Στους φανατικούς, στους αδαείς και τους επιλήσμονες σιωπή μόνον αξίζει. Τους πρέπει το άηχο της αδιαφορίας, αφού διαπράττουν την ύψιστη άρνησης απέναντι στην ίδια την ανθρωπιά.
Σπύρος Ν. Λίτσας
Μ.Η.Τ. 232120