Οι στήλες αυτές δεν διεκδίκησαν -και ούτε πρόκειται να το κάνουν- δάφνες επιστημονικής επιφυλλίδας. Εν αντιθέσει με τον γενικό κανόνα αμετροέπειας που βασανίζει πολλαπλώς την πατρίδα μας, ο γράφων διατηρεί ακόμα συναίσθηση και των γνώσεων και των δυνατοτήτων του.
Οσα όμως συνέβησαν και όσα θα εξακολουθήσουν να συμβαίνουν στη Χαλκιδική μάς υπενθύμισαν με τραγικό τρόπο ότι, επειδή οι… σκουριές δεν ταιριάζουν στον Αριστοτέλη, το πνεύμα του δεν έχει εγκαταλείψει μόνο των ομώνυμο δήμο, αλλά ολόκληρη τη χώρα κι όλους εμάς.
Ο ευφυέστερος ίσως άνθρωπος που έζησε ποτέ, αυτός στου οποίου το έργο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό ο τρόπος σκέψεώς μας, ήταν, καταπώς μαρτυρούν, κι ένας καλός άνθρωπος. Κάτι η καλοσύνη του, κάτι η μεγαλοψυχία που ο ίδιος προσδιόρισε ως τη μεγαλύτερη αρετή, κάτι η γειτνίαση του Λυκείου του με την εφημερίδα μας, πήρα το θάρρος να απαριθμήσω ελεύθερα μερικές από τις θεμελιώδεις απόψεις του, τις οποίες η λογική και η πρακτική που διέπουν την πολιτική και την κοινωνική μας πραγματικότητα ακυρώνουν κάθε μέρα εδώ και χρόνια, με τα γνωστά αποτελέσματα. Οι συγκρίσεις και τα συμπεράσματα δικά σας.
«Η λογική είναι χαρακτηριστικό στοιχείο της φύσης του ανθρώπου και το εργαλείο της γνωριμίας του με τα πράγματα. Για την προσέγγιση των πραγμάτων δεν αρκεί η περιγραφή του, χρειάζεται ο ορισμός τους.
Τι πρέπει να κάνουμε για να ζήσουμε μια ευτυχισμένη ζωής; Να ζούμε λογικά και ενάρετα. Η απόλαυση είναι ένα από τα αγαθά, όχι το αγαθό. Η τέλεια ευτυχία βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στον στοχασμό.
Το να ζούμε με αρετή και λογική σημαίνει μόνο το να ζούμε καλά με τους συνανθρώπους μας. Γιατί οι άνθρωποι, ως λογικά, είναι κυρίως κοινωνικά όντα, γι’ αυτό και συνιστά υποχρέωσή τους η συμμετοχή στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους απέναντι στην Πολιτεία.
Επειδή το νοικοκυριό είναι η προέλευση της οικονομίας, οίκος και νόμος, γι’ αυτό για την ευημερία της κοινωνίας είναι απαραίτητη μια ισχυρή τάξη νοικοκυραίων, ανάμεσα στον υπερβολικό πλούτο και στην ανέχεια, για να προσδίδει σταθερότητα και ισορροπία στις πολιτικές εξελίξεις.
Στόχος της εκπαίδευσης είναι η δημιουργία πολιτών άξιων, ενάρετων, αξιοπρεπών, ευγενικών, μεγαλόψυχων, φιλελεύθερων, θαρραλέων, με αυτοπειθαρχία, ικανών και να διοικούν και να διοικούνται. Αναζητώντας πάντα τη μέση οδό. Για παράδειγμα, αν είμαστε υπερβολικά θαρραλέοι, τότε γινόμαστε απερίσκεπτοι. Εάν δεν είμαστε αρκετά θαρραλέοι, φοβόμαστε τόσο, που γινόμαστε δειλοί».
Απορώ που η δημόσια εκπαίδευση εξακολουθεί να αγνοεί κομμάτια από το έργο του Σταγειρίτη που βρίσκονται στο επίπεδο της προσευχής για την αξία και την αποστολή του ανθρώπου. Αλλά απαντά και πάλι ο ίδιος όταν λέει ότι «οι άνθρωποι έχουν γεννηθεί άξιοι για την αλήθεια». Οπότε πώς να χωρέσουν λόγια σαν και τα δικά του μέσα σε τόσα χοντροκομμένα ψέματα;
Ελπίζω να συνέβαλα στο να γίνει σαφέστερο ποιος είναι ο χρυσός που δεν εξορύξαμε και ποια η σκουριά που αφήσαμε να μας ρημάξει.