Η λατρεία των αριθμών εις βάρος των ανθρώπων

Η πρώτη αίσθηση που έχεις περπατώντας στο ιστορικό κέντρο της Βαρκελόνης είναι το πόσο όμορφη είναι. Περιδιαβαίνοντας στις γειτονιές της παρατηρείς τις αμέτρητες καταλανικές σημαίες (La Senyera, τέσσερις κόκκινες γραμμές που συμβολίζουν το αίμα του Guifre, υπερασπιστή της Βαρκελόνης από τους Μαυριτανούς, σε χρυσό φόντο) κρεμασμένες σε διάφορα μεγέθη από τα μπαλκόνια.

Η Καταλονία έχει διαφορετική ιστορική εξέλιξη, ξεχωριστές συλλογικές αφηγήσεις και μύθους, διαφορετική γλώσσα, διαφορετική κουζίνα, χορούς, ακόμα και πολιτική κουλτούρα από την υπόλοιπη Ισπανία. Αρκεί μόνο να ειπωθεί ότι λίγο πριν από την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου, ενώ ο νότος ζούσε έντονα την καθολική επικυριαρχία και την πολιτική επιρροή των μοναρχικών καρλιστών και των φασιστών φαλαγγιτών, στην Καταλονία ο αναρχοσυνδικαλισμός, CNT, αριθμούσε ένα εκατομμύριο μέλη, ενώ αρκετές δεκάδες χιλιάδες ήταν οι τροτσκιστικές ομάδες του POUM.

Στις τοπικές εκλογές της περασμένης Κυριακής το καταλανικό αυτονομιστικό κόμμα CiU κατέλαβε την πρώτη θέση δίχως να κατοχυρώσει αυτοδυναμία. Πρώτο θέμα στην ατζέντα του είναι η διενέργεια δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία της Καταλονίας. Δεύτερο κόμμα των εκλογών βγήκε το αριστερό ERC, που κι αυτό υποστηρίζει το δημοψήφισμα! Προφανώς, η ισπανική κυβέρνηση δεν θα συναινέσει στη διενέργεια ενός τέτοιου δημοψηφίσματος. Είναι αυτό όμως αρκετό για να κλείσει η συζήτηση;

Η δημοσιονομική κρίση που διαπερνά την Ισπανία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο ως προς την ενίσχυση των τάσεων εξόδου της Καταλονίας από τον εθνικό ισπανικό ιστό. Η κρίση δεν παράγει πρωτογενώς το αίτιο, αλλά σίγουρα προσθέτει σε ένταση και σε ποιότητα ως προς τις αφορμές πέριξ αυτού. Τα εξελικτικά επιχειρήματα ποικίλλουν. Υπάρχει η θεωρία ότι η Καταλονία μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα μόνη της. Υπάρχει η θεωρία ότι αργά ή γρήγορα, προφανώς αργά και όχι δίχως κομβικές τεκτονικές ανακατατάξεις στον ευρωπαϊκό φλοιό, η κρίση θα περάσει και θα υπάρξει επανασύνδεση μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελόνης. Το να «ανοίγει» όμως η ατζέντα μεταβολής των εθνικών συνόρων, σε μια εποχή που η Ευρώπη δέχεται τόσο υψηλά φορτία πίεσης, υποσημειώνει για άλλη μία φορά την πολυπλοκότητα της πολιτικής διεργασίας που ξεπερνά το μονοσήμαντο της ευρω-λογιστικής·κραταιάς ιδεολογίας στο εσωτερικό της Ευρώπης, πλην ασφαλώς της Γερμανίας και της Βρετανίας, όπου η πολιτική συνεχίζει και διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο στις κεντρικές αποφάσεις.

Η Ευρώπη εισέρχεται ξανά στο δύσβατο μονοπάτι αναγέννησης των πόθων εθνικής ολοκλήρωσης διαμορφωμένων συνειδησιακά, γεωγραφικά και εδαφικά οντοτήτων. Δυστυχώς για τη θνητή φύση μας, εισερχόμαστε ολοένα και βαθύτερα σε «συναρπαστικούς καιρούς». Και για άλλη μία φορά οι λύσεις θα έρθουν μέσω της πολιτικής διεργασίας και ζύμωσης και όχι της λογιστικής. Κι αυτό γιατί η λογιστική ούτε οφείλει ούτε μπορεί να κατανοήσει τι σημαίνει κράτος, ποια τα συστατικά παραγωγής των εθνικών πόθων και ποιες οι διαδικασίες υπέρβασης μιας κρίσης πριν από την τελική έκρηξη. Η λογιστική το μόνο που μπορεί να αποφανθεί, ορθώς, είναι ότι μια συνολική μεταβολή συνόρων στον ευρωπαϊκό χώρο θα είναι μια εξαιρετικά κοστοβόρα διαδικασία. Ο,τι ακριβώς δηλαδή υποστήριξε ο Norman Angel σχετικά με το ότι ο πόλεμος θα αποτελέσει μια μακρινή ανάμνηση για την ανθρωπότητα γιατί είναι οικονομικά ασύμφορος. Η θεωρία του δημοσιεύθηκε το 1910 υπό αλαλαγμούς χαράς και θριαμβολογίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η νεολαία της Ευρώπης σκοτωνόταν στα χαρακώματα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου! Για άλλη μία φορά η λογιστική είχε προδώσει τον άνθρωπο εξαιτίας της αδυναμίας των αριθμών να κατανοήσουν την ανθρώπινη φύση και το απρόβλεπτο των αντιδράσεών του. Σε αυτά τα αδιέξοδα οδηγεί η λατρεία των αριθμών εις βάρος των αναγκών του ανθρώπου.