Ενα εγκαταλελειμμένο μνημείο στο κέντρο της Κέρκυρας επιχειρούν να διασώσουν ευαισθητοποιημένοι κάτοικοι της πόλης, οι οποίοι, διαπιστώνοντας ότι οι… αρμόδιοι δεν συγκινούνται, αποφάσισαν να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Ετσι, αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια για να σωθεί το καμπαναριό της Annunziata. Η ιστορική αυτή καθολική εκκλησία χτίστηκε τον 14ο αιώνα και καταστράφηκε το 1943 από βομβαρδισμούς των Γερμανών. Μόνο το καμπαναριό της απομένει, και αυτό σε κακή κατάσταση.
Το μνημείο έχει αφεθεί στην τύχη του και καταρρέει. Βλέποντας αυτήν την απαράδεκτη κατάσταση οι κάτοικοι της Κέρκυρας κινητοποιήθηκαν. Μια πρώτη συμβολική κίνησή τους ήταν η ανάρτηση του πανό «Save Annunziata» -ή ελληνιστί «σώστε την Ευαγγελίστρια»- στο ετοιμόρροπο καμπαναριό, για να τραβήξουν την προσοχή υπευθύνων και μη. Στη συνέχεια διοργάνωσαν εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης και κατόπιν φρόντισαν για την εκπόνηση μελετών αναστύλωσης του καμπαναριού και δημιουργίας κενοταφίου πεσόντων. Μάλιστα, σε μακέτες φαίνεται ποια θα είναι η μορφή του μνημείου μετά την αποκατάσταση.
Ωστόσο, το ζήτημα συνεχώς κολλάει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Και να σκεφτεί κανείς ότι αυτά τα απαράδεκτα εκτυλίσσονται στην πόλη της Κέρκυρας, που είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς (UNESCO)! Προφανώς ο τίτλος δεν έχει πρακτικό αντίκρισμα, όταν μνημεία όπως η Annunziata αφήνονται στην τύχη τους.
Η εκκλησία είναι εξαιρετικά σημαντική για την ιστορική μνήμη του τόπου, καθώς, μεταξύ άλλων, εκεί ενταφιάστηκαν τα οστά των πεσόντων της ναυμαχίας της Ναυπάκτου, το νικηφόρο αποτέλεσμα της οποίας ουσιαστικά έσωσε τη δυτική Ευρώπη από την τουρκική λαίλαπα.
Σε πρόσφατη εκδήλωση έγινε εκτενής αναφορά στην ιστορική σημασία της Annunziata. Κατά την ίδρυσή της (1394), η μονή ήταν το θρησκευτικό κέντρο του λατινικού αλλά και του ορθόδοξου κλήρου. Σταθμοί της ιστορίας της μονής θεωρούνται η πρώτη καταστροφή της, το 1537, οι εργασίες ανακατασκευής της, μεταξύ 1668 και 1670, και η τελική καταστροφή του ναού, το 1943, από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς.
Οπως τονίστηκε στην εν λόγω εκδήλωση, οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την προβολή του μνημείου θα συμβάλει σε πολλά επίπεδα στη βιωματική ανακίνηση της ιστορικής μνήμης, τόσο για τους Κερκυραίους όσο και για τους Ευρωπαίους που επισκέπτονται το νησί.
Ιδιαίτερη ήταν και η αναφορά των ειδικών στην αρχιτεκτονική του μνημείου και τη σύνδεσή του με τη θρησκευτική και κοινωνική ζωή της Κέρκυρας. Παράλληλα, έγινε ειδική μνεία στους ορθόδοξους Κερκυραίους μαχητές της ναυμαχίας της Ναυπάκτου και επισημάνθηκε ότι τα οστά ορισμένων εξ αυτών είναι θαμμένα στον χώρο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου των Γερόντων, ενώ υπήρξε εισήγηση για τη δημιουργία ενός μνημείου που θα θυμίζει τη θυσία τους.
Δημήτρης Κυριακόπουλος
Μ.Η.Τ. 232120