Η Χίος αναμφισβήτητα δεν έχει την τουριστική εξέλιξη που της αξίζει, βάσει των σημαντικών πλεονεκτημάτων της. Οπως φαίνεται, η επί σειρά ετών στήριξη της τοπικής οικονομίας στους ισχυρούς εφοπλιστικούς παράγοντες, στην ενίσχυση των ομογενών και στην αξιοποίηση της μαστίχας έφερε τον τουρισμό σε δεύτερη μοίρα. Αυτοί οι οικονομικοί πυλώνες κράτησαν χαμηλά, σε σχέση με τις δυνατότητές του, το τουριστικό προϊόν της Χίου, το οποίο οι ντόπιοι δεν επεδίωξαν να προωθήσουν.
Οπως μας πληροφορεί ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Χίου Πέτρος Φεγγουδάκης, οι πρώτες ουσιαστικές κινήσεις στον χώρο έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Τότε, παρά τις στρεβλώσεις του νόμου 1262 που έβλαψαν αρκετούς, δημιουργήθηκε μια μαγιά ξενοδόχων. Πάντως μέχρι σήμερα υπάρχει στασιμότητα από πλευράς κλινών, οι οποίες παραμένουν συνολικά γύρω στις 2.500.
Για τον κ. Φεγγουδάκη οι δυσκολίες στην πρόσβαση, τόσο ακτοπλοϊκά όσο και αεροπορικά, είναι αυτές που εμποδίζουν την τουριστική απογείωση του νησιού. Γι’ αυτό, σημειώνει ο ίδιος, έγιναν επενδύσεις μόνο από Χιώτες κι όχι από τα γνωστά ονόματα του ξενοδοχειακού τομέα. Το λιμάνι της Χίου είναι πεπαλαιωμένο και δεν μπορεί να δεχτεί κρουαζιερόπλοια, με αποτέλεσμα μια δυναμική μορφή τουρισμού να παραμένει ανενεργή. Αλλά και το αεροδρόμιο είναι μικρό και περιορισμένων δυνατοτήτων. Μόνο κάποιοι τύποι αεροσκαφών μπορούν να φτάσουν απευθείας από τη δυτική Ευρώπη, αλλά νοικιάζονται πιο ακριβά. Τα αεροπλάνα, που συνήθως χρησιμοποιούνται από τις εταιρίες για πτήσεις τσάρτερ, χρειάζονται ενδιάμεσους σταθμούς ανεφοδιασμού, κάτι που αυξάνει το κόστος εις βάρος του τουρίστα. Πρόκειται ασφαλώς για ανασταλτικό παράγοντα. Μάλιστα, ο κ. Φεγγουδάκης αναφέρει την περίπτωση νορβηγικής εταιρίας tour operator, με πολύχρονη παρουσία στο νησί, η οποία αναγκάστηκε να καταφύγει σε… τρικ για να μην αλλάξει προορισμό. Ολα αυτά αποτυπώνονται στους αριθμούς. Ετσι η Χίος είχε πέρυσι συνολικά 13.000 αφίξεις τουριστών με τσάρτερ, έναντι 40.000 της Λέσβου και 150.000 της Σάμου, που είναι και μικρότερο νησί! Το αεροδρόμιο της Χίου δέχεται το πολύ μέχρι 13 τσάρτερ εβδομαδιαίως. Μάλιστα, στη φετινή περίοδο αναμένεται μείωση από τα 8 περυσινά τσάρτερ στα 6!
Τα θετικά για τον τουρισμό της Χίου έρχονται από τη γειτονική Τουρκία, καθώς πέρυσι το καλοκαίρι με τη χωρίς βίζα είσοδο κατόχων πράσινων διαβατηρίων (κρατικών υπαλλήλων) για ολιγοήμερη παραμονή δημιουργήθηκε μια κίνηση που προβλέπεται να διευρυνθεί φέτος. «Είναι μια τεράστια αγορά. Σκεφτείτε ότι στην περιοχή της Σμύρνης οι κάτοχοι πράσινων διαβατηρίων υπολογίζονται σε 250.000» σημειώνει ο κ. Φεγγουδάκης, τονίζοντας όμως ότι αυτή η νέα αγορά θέλει χρόνο για να αναπτυχθεί και να αποδώσει (πολύ περισσότερο όταν… μπουν στο παιχνίδι και τα μπλε διαβατήρια). Ετσι, για φέτος τουλάχιστον, δεν φαίνεται ικανή να αναπληρώσει τις απώλειες από τη δυτική Ευρώπη που διαμορφώνουν συνθήκες απαισιοδοξίας, παρά το καλό κλίμα γενικά για τον ελληνικό τουρισμό λόγω της κρίσης στις αραβικές χώρες.
Στα συν για τον εσωτερικό τουρισμό υπολογίζονται τα δρομολόγια με σχετικά χαμηλό εισιτήριο από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει από την Αθήνα. Αυτό πολλαπλασίασε τελευταία εντυπωσιακά τις αφίξεις από τη βόρεια Ελλάδα.
Το κράτος μάς βάζει εμπόδια
Ο Πέτρος Φεγγουδάκης στέκεται και στη στάση του κράτους, που όχι μόνο δεν βοηθά τις επιχειρηματικές κινήσεις, αλλά τους βάζει εμπόδια. Χαρακτηριστικά αναφέρει πως ενώ έχει αποδειχτεί ότι αποδίδουν και επιβιώνουν οι ξενοδοχειακές μονάδες άνω των 250 κλινών, το κράτος, αντί να πριμοδοτεί την επέκταση των υπαρχόντων ξενοδοχείων σε διπλανά οικόπεδα, την καθιστά ασύμφορη. Με ποιον τρόπο; Απαγορεύοντας την πλήρη εκμετάλλευση του συντελεστή δόμησης του ελεύθερου χώρου, με αποτέλεσμα η μονάδα που επεκτείνεται να χάνει κρίσιμο αριθμό δωματίων. Αντίθετα ένα νέο ξενοδοχείο έχει το δικαίωμα πλήρους εκμετάλλευσης του συντελεστή δόμησης! «Θα μπορούσαν να θέσουν προδιαγραφές αυξημένης κάλυψης σε πράσινο» μας λέει ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Χίου, προσθέτοντας ότι αυτό το καθεστώς δεν ευνοεί τη δημιουργία βιώσιμων τουριστικών μονάδων και νέων θέσεων εργασίας.
Δημήτρης Κυριακόπουλος
Μ.Η.Τ. 232120