Τουρκία: «Λαβωμένος» Ερντογάν σε κάλπες με αίμα

Ηχηρό «χαστούκι» στο κυβερνών κόμμα, που έχασε την Αγκυρα. Θρίλερ έως αργά χθες στην ΚωνσταντινούποληΑπό τη
Νεκταρία Καρακώστα

Επειτα από μακρά προεκλογική εκστρατεία, που διεξήχθη περισσότερο σε κλίμα βουλευτικών παρά δημοτικών εκλογών, η χθεσινή εκλογική αναμέτρηση, που έλαβε τον χαρακτήρα άτυπου δημοψηφίσματος για την εξουσία του Ερντογάν, εξελίχθηκε σε χαστούκι για τον «σουλτάνο», ενώ σημειώθηκαν και αιματηρά επεισόδια στη νοτιοανατολική Τουρκία, αλλά και στο Καντίκιοϊ (στην ανατολική πλευρά της Κωνσταντινούπολης).

Το κυβερνών κόμμα έχασε την Αγκυρα, ύστερα από λυσσαλέα προεκλογική εκστρατεία -με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον Ερντογάν-, για πρώτη φορά ύστερα από 25 χρόνια, ενώ κινδύνευσε να απολέσει και την Κωνσταντινούπολη των 15.000.000 κατοίκων, όπου ο υποψήφιος του ΑΚΡ -πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος του Κοινοβουλίου- Μπιναλί Γιλντιρίμ προπορευόταν (στο 98,78% των καταμετρημένων ψήφων) οριακά, με μόλις 5.000 ψήφους διαφορά από τον αντίπαλό του Εκρέμ Ιμάμογλου.

Τα δυτικά παράλια επιβεβαίωσαν την παραδοσιακή επικράτηση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ενώ, όπως αναμενόταν, το φιλοκουρδικό HDP επικράτησε στα νοτιοανατολικά.

Το ντέρμπι στην εκλογική αναμέτρηση στην Αγκυρα μεταξύ του υποψηφίου της συμμαχίας της αντιπολίτευσης Μανσούρ Γιαβάς και του υποψηφίου του AKP Μεχμέτ Οζασεκί έληξε με νίκη του πρώτου με διαφορά άνω του 3% και «μεταφράστηκε» δικαιολογημένα ως ηχηρό «χαστούκι» στον Ερντογάν.

Επιβίωση του έθνους

Ο Ερντογάν είχε ταυτίσει τη χθεσινή εκλογική αναμέτρηση με την «επιβίωση του έθνους», καθώς, όπως σχολίαζε ο Εμρέ Ερντογάν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης, μια ήττα «θα τορπίλιζε τον μύθο του ότι είναι αήττητος», την ώρα που η αντιπολίτευση καλούσε τον κόσμο να επωφεληθεί από την εκλογική διαδικασία -τη μόνη που προβλέπεται ως το 2023 στην Τουρκία- για να τιμωρήσει την κυβέρνηση για την οικονομική της πολιτική.

Συνολικά 57.000.000 Τούρκοι προσήλθαν από τις 7 το πρωί στα ανατολικά και από τις 8 το πρωί στα δυτικά στις 194.390 κάλπες που στήθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα για να εκλέξουν δημάρχους μητροπολιτικών δήμων, δημοτικά συμβούλια και κοινοτάρχες (μουχτάρ) για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Στους περισσότερους δήμους τα κόμματα κατέβηκαν με συμμαχίες. Το κυβερνών κόμμα συνεργάστηκε με αυτό των Εθνικιστών του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ενώ στην αντιπολίτευση το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα συνεργάστηκε με το εθνικιστικό Καλό Κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ. Σε κάποιες περιπτώσεις, στη συμμαχία αυτή έλαβε ατύπως μέρος και το κουρδικό κόμμα, κάτι που προκάλεσε σφοδρές επικρίσεις από τον Ερντογάν.

Η έντονη εθνικιστική ρητορική που επέλεξε ο πρόεδρος της χώρας στην άκρως πολωμένη προεκλογική περίοδο έδωσε, ωστόσο, την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να προσεγγίσει τους κουρδικής καταγωγής ψηφοφόρους.

Στην τελευταία προεκλογική εκστρατεία στην Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι πρώτη του δουλειά μετά τις χθεσινές εκλογές θα είναι η επίλυση του «ζητήματος της Συρίας», προαναγγέλλοντας νέα επιχείρηση ανατολικά του Ευφράτη.

Εκλογική αναμέτρηση με τέσσερις νεκρούς και 62 τραυματίες!

Βαριά σκιά πάνω από την κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Ερντογάν «γιορτή της δημοκρατίας» έριξε χθες ο θάνατος τεσσάρων ανθρώπων στην Τουρκία, βάφοντας τις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση με το αίμα αθώων πολιτών. Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι κατά την εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας σημειώθηκαν 310 περιστατικά, από τα οποία τα 62 ήταν προπηλακισμοί ή τραυματισμοί και τα 20 αφορούσαν παράνομη οπλοφορία. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρονταν ως νεκρά δύο άτομα, ενώ άλλα δύο είχαν χάσει τη ζωή τους προτού ανοίξουν οι κάλπες.

Το σοβαρότερο επεισόδιο από όλα όσα έγιναν χθες στην Τουρκία καταγράφηκε στην περιοχή της Μαλάτειας, στα νοτιοανατολικά, όπου έχασαν τη ζωή τους από πυροβολισμό δύο άνθρωποι. Σύμφωνα με το BBC, οι νεκροί είναι πατέρας και γιος, εκλογικοί αντιπρόσωποι του συντηρητικού μουσουλμανικού κόμματος Saadet (Κόμμα της Ευτυχίας). Επεισόδιο με τουλάχιστον εννέα τραυματίες σημειώθηκε και σε ένα εκλογικό κέντρο του Ντιγιάρμπακιρ, την ώρα που αρκετοί χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης επικαλούνταν μαρτυρίες για αστυνομική βία, συλλήψεις και επιθέσεις από υποστηρικτές του κυβερνώντος AKP κατά Κούρδων. Το φιλοκουρδικό κόμμα HDP κατήγγειλε επίσης ότι το Σάββατο, παραμονή των εκλογών, η τουρκική αστυνομία προέβη σε εκατοντάδες προσαγωγές και συλλήψεις μελών του κόμματος, ενώ απελάθηκαν διεθνείς παρατηρητές.

Σήμερα αρχίζει για τον «σουλτάνο» ο (αληθινός) οικονομικός εφιάλτης

Αντιμέτωπος με την πρώτη μεγάλη ύφεση της τελευταίας δεκαετίας, η οποία αποτυπώνεται στους οικονομικούς δείκτες της χώρας, βρίσκεται ξανά από σήμερα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που ειδικά το τελευταίο διάστημα έβλεπε τις προσπάθειές του για ανάκαμψη ή, τουλάχιστον, για τη σταθεροποίηση του εθνικού νομίσματος να πέφτουν στο κενό.

Και «αν δεν βρει γρήγορα λύσεις, οι οποίες όμως κανείς δεν γνωρίζει από πού μπορεί να προέλθουν», σημείωναν οικονομικοί αναλυτές το περασμένο Σαββατοκύριακο, τότε «άμεσα θα δει και τα πράγματα να χειροτερεύουν στον τομέα αυτόν, αλλά κυρίως το προφίλ του να αποδομείται». Κάτι που ο ίδιος βέβαια δεν επιθυμεί ειδικά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, σχεδόν εννέα μήνες μετά την επανεκλογή του στην προεδρία με διευρυμένες εξουσίες.

Μόνο τυχαίο δεν ήταν το γεγονός πως ο «σουλτάνος», βλέποντας την κατιούσα της τουρκικής οικονομίας, πήρε πάνω του την προεκλογική εκστρατεία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ενδεικτικό στοιχείο του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπισε τη διαδικασία αποτελεί το ότι πραγματοποίησε μέσα σε μόλις 50 ημέρες 102 προεκλογικές συγκεντρώσεις, ενώ το τελευταίο διήμερο εκφώνησε 14 ομιλίες μόνο στην Κωνσταντινούπολη! Συγκεντρώσεις και ομιλίες που ως κύριο χαρακτηριστικό είχαν τις ακραίες εθνικιστικές κορόνες, αλλά και έντονο άρωμα… συνωμοσιολογίας.

Μόλις πριν από δύο 24ωρα, την Παρασκευή, επέρριπτε, για παράδειγμα, την ευθύνη για τις διακυμάνσεις της τουρκικής λίρας σε «μια επιχείρηση από τη Δύση, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, για να στριμώξουν την Τουρκία». «Βλέπετε πώς μας επιτίθενται. Αφήστε τους να το κάνουν. Αν αυτοί έχουν δολάρια, εμείς έχουμε τον Αλλάχ μας» φώναζε ο Ερντογάν, απευθυνόμενος στα στίφη των οπαδών του στην Κωνσταντινούπολη.

Βέβαια, το αν το αφήγημα των εξωτερικών παρεμβάσεων θα έχει έρεισμα και μετά τις κάλπες στα φτωχότερα λαϊκά στρώματα, των οποίων την ψήφο ζητούσε ο «σουλτάνος», είναι άλλο ζήτημα. Αλλωστε ξέρει πως οι πολίτες πλήττονται σκληρά από τον πληθωρισμό, που ανέρχεται περίπου στο 20%, και γι’ αυτό ζήτησε από τους δήμους της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας να στήσουν τους δικούς τους πάγκους και να πωλούν φρούτα και λαχανικά σε χαμηλές τιμές.

Γιώργος Τραπεζιώτης