To «Ουζερί Τσιτσάνης» «στρώνει» το τραπέζι   

{Από το περιοδικό «δ» που κυκλοφορεί με την «κυριακάτικη δημοκρατία»}

Το συνεργείο, σε εντατικούς ρυθμούς, προχωρά στα τελευταία γυρίσματα. Η πόλη της Τρίπολης περίμενε για καιρό το σύντομο πέρασμα των συντελεστών της ταινίας, που θα ζωντανέψει το θρυλικό «Ουζερί Τσιτσάνης», αυτό που φιλοξένησε φανατικούς θαμώνες, «στέγασε» θυελλώδη πάθη, αλλά και ενέπνευσε θρυλικά κομμάτια. Οι λήψεις σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα έχουν ήδη ολοκληρωθεί και, μετά το πέρασμα από την Τρίπολη, θα αρχίσει πλέον ο πυρετός της επεξεργασίας.

Από τον Μάρτιο έως και σήμερα, ο ακάματος Μανούσος Μανουσάκης στήνει σκηνικά μιας άλλης εποχής για τις ανάγκες του φιλμ, που είναι βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη. Ο αγαπημένος σκηνοθέτης πριν από λίγες ημέρες είχε μετατρέψει διάφορες γωνιές της Αθήνας σε ένα απέραντο πλατό, αναβιώνοντας, με τον μοναδικό κινηματογραφικό τρόπο του, την ατμόσφαιρα μιας Ελλάδας που οι μεγαλύτεροι θυμούνται και οι νεότεροι θα έχουν την ευκαιρία να δουν. Νωρίτερα, είχε κάνει το ίδιο και στη Θεσσαλονίκη, την πόλη όπου δημιουργήθηκε το «Ουζερί Τσιτσάνης» το 1942, στην οδό Παύλου Μελά.

«Η αλήθεια είναι ότι το “Ουζερί Τσιτσάνης” το παλεύουμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια» λέει στη «δημοκρατία» ο σκηνοθέτης των επιτυχιών Μανούσος Μανουσάκης. «Αρχικά, θέλαμε να το κάνουμε τηλεταινία με την ΕΡΤ.

Το βιβλίο

Μετά τις εξελίξεις στο ραδιομέγαρο, αποφασίσαμε να το κάνουμε ταινία». Οπως μας εκμυστηρεύεται ο σκηνοθέτης, το βιβλίο που έγραψε και εξέδωσε το 2001 ο συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης έπεσε στα χέρια του και τον γοήτευσε από τις πρώτες κιόλας αράδες του. «Το βιβλίο είναι ζυγισμένο ανάμεσα στον Βασίλη Τσιτσάνη και τον απαγορευμένο έρωτα ανάμεσα σε μια Εβραία και έναν χριστιανό. Το ειδύλλιο αυτό, μάλιστα, στο βιβλίο υποβόσκει. Δεν υπάρχει σε πρώτο πλάνο. Αντιθέτως, στο φιλμ αναδεικνύεται περισσότερο. Κάτω από τη σκέπη του Τσιτσάνη ανθεί αυτός ο έρωτας, ο οποίος μας δίνει την ευκαιρία να περιγράψουμε τον παραλογισμό των φυλετικών διακρίσεων εκείνης της εποχής, αλλά και τα δεινά που υπέστησαν οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης».

Η ταινία έχει προγραμματιστεί να βγει στις σκοτεινές αίθουσες τον Δεκέμβριο του 2015 από τη Feelgood Entertainment, ενώ πριν από μερικές εβδομάδες οι εκπρόσωποι του Τύπου είχαν μια μοναδική ευκαιρία να «τρυπώσουν» στο κινηματογραφικό σετ της ταινίας και να παρακολουθήσουν τα γυρίσματα μιας χαρακτηριστικής σκηνής που εκτυλίσσεται στο «Ουζερί Τσιτσάνης». Ενα πάλκο «στήθηκε» στο «Σχολείον» της Ειρήνης Παππά, που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς, και ο χώρος γέμισε με ηθοποιούς αλλά και ανθρώπους της παραγωγής.

Κατά τον Μανούσο Μανουσάκη, ο ρεμπέτης ήταν ένα βαθιά πολιτικό πρόσωπο. «Οταν εμπνέεσαι από το κοινωνικό περιβάλλον σου και γράφεις τραγούδια, δεν είναι δυνατόν να μη θεωρείσαι πολιτικό πρόσωπο. Η μουσική του Τσιτσάνη, άλλωστε, “μιλούσε” για την καθημερινότητά του. Ηταν για εκείνον, αλλά και για όλους τους άλλους μια φυγή από την πραγματικότητα. Επομένως, ο Τσιτσάνης ήταν ο κοινωνικοπολιτικά μπλεγμένος στην κατάσταση αυτή».

Για την ταινία αυτή, ο Μανούσος Μανουσάκης έχει επιστρατεύσει μια στρατιά γνωστών και καταξιωμένων ηθοποιών, αλλά και πολλά νέα και ταλαντούχα παιδιά. Κεντρικό ρόλο στην ταινία, υποδυόμενος τον Βασίλη Τσιτσάνη, κρατά ο Ανδρέας Κωνσταντίνου (γνωστός από τη «Μικρά Αγγλία»), ενώ τη Λέλα, μια τραγουδίστρια της εποχής, ενσαρκώνει η Βασιλική Τρουφάκου.

Το καστ

Σε πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση, αφού πριν από λίγο καιρό τελείωσε τη δραματική σχολή, συναντάμε την 22χρονη Χριστίνα Χειλά, η οποία υποδύεται την Εβραία Εστρέα, ενώ τον σύντροφό της Γιώργο ενσαρκώνει ο Χάρης Φραγκούλης. Τον ρόλο της συζύγου του αξέχαστου συνθέτη, Ζωής, κρατά η Ξανθή Γεωργίου. Το καστ συμπληρώνεται από τους Χάρη Φραγκούλη, Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Λάκη Κομνηνό (ο οποίος έχει να εμφανιστεί στον κινηματογράφο πάνω από μία δεκαετία), Γιάννη Στάνκογλου, Δημήτρη Παλαιοχωρίτη, Θόδωρο Αντωνιάδη, Γιάννη Αϊβάζη, Μαρία Καβουκίδου, καθώς και από πολλούς ακόμη ηθοποιούς, οι οποίοι αναλαμβάνουν να αναπαραστήσουν πιστά το κλίμα της εποχής εκείνης.

Γυρίσματα έγιναν και στο κέντρο της Αθήνας, στην περιοχή των Εξαρχείων αλλά και σε διάφορα άλλα σημεία της πόλης, όπου έχουν διασωθεί κτίρια ή άλλα εμβληματικά τοπόσημα της εποχής του Τσιτσάνη. «Ηταν δύσκολο να βρούμε σημεία ή μέρη που έχουν παραμείνει όπως ήταν στην εποχή του Τσιτσάνη» τόνισε ο σκηνοθέτης. «Τα περισσότερα έχουν κατεδαφιστεί και αντικατασταθεί με νέα κτίρια»

Τα ορίτζιναλ τρένα και η Βερμαχτ

Κομπάρσοι και εθελοντές δεν χρειάστηκαν στα γυρίσματα στο «Σχολείον» στην Αθήνα, όπως συνέβη στο γύρισμα της Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη όλων των συντελεστών. «Ηταν πραγματικά συγκινητικό το ότι ήρθαν 600 άνθρωποι για τις σκηνές που γυρίσαμε στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης» δηλώνει ο κ. Μανουσάκης. «Ζήσαμε μοναδικές στιγμές στη συμπρωτεύουσα. Η προσφορά του κόσμου ήταν καθ’ όλα συγκινητική». Εκεί χρησιμοποιήθηκαν τα αυθεντικά τρένα (με την ευγενική παραχώρηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ), που το 1943 ξεκίνησαν από την πόλη για το Αουσβιτς, κουβαλώντας χιλιάδες ανθρώπους και τις οικογένειές τους. Οι ηλικιωμένοι εθελοντές που πήραν μέρος στη σκηνή με δυσκολία συγκρατούσαν τα δάκρυά τους, μια και κάποιοι από αυτούς είχαν ζήσει από πρώτο χέρι τις δραματικές εκείνες στιγμές. «Πιστεύω ότι στις δύσκολες εποχές υπάρχει έκρηξη δημιουργικότητας» υποστηρίζει ο κ. Μανουσάκης. «Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι και ο Τσιτσάνης σε τέτοιες εποχές συνέθεσε τα αριστουργήματά του, όπως η “Συννεφιασμένη Κυριακή”. Θαρρώ πως οι δύσκολες εποχές μάς κάνουν πιο δοτικούς. Το έργο μπορεί να αντανακλά στο σήμερα, αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που προχωρήσαμε στην υλοποίηση της ταινίας. Δεν έχει καμία σχέση με το “Ουζερί Τσιτσάνης” η στάση της Γερμανίας στην Ευρώπη την περίοδο αυτή» διευκρινίζει ο σκηνοθέτης.

Νέες ελληνικές παραγωγές στα σκαριά

Με το θέμα της διάσωσης της εβραϊκής κοινότητας της Ζακύνθου το 1943 (από τον τότε μητροπολίτη Χρυσόστομο Α’ και τον δήμαρχο Λουκά Καρρέρ) θα καταπιαστεί ο σκηνοθέτης του τηλεοπτικού «Νησιού» Θοδωρής Παπαδουλάκης. Εχοντας τη συνδρομή του Χολιγουντιανού σεναριογράφου Μπομπ Μπάρις και του Αλεξ Σίσκιν, ετοιμάζεται την περίοδο αυτή μια μεγάλου μήκους ταινία που θα έχει τον τίτλο «Ο μπόγιας». Πίσω από το μεγαλεπήβολο αυτό εγχείρημα «κρύβονται» οι ελληνικής καταγωγής παραγωγοί Γκρέγκορι Πάπας και Στίβεν Πριόβολος, ενώ τα γυρίσματα υπολογίζεται ότι θα ξεκινήσουν το φθινόπωρο του 2015. Οπως όλα δείχνουν, το φιλμ θα βγει στις σκοτεινές αίθουσες το 2016. Τον περασμένο Μάρτιο, δε, το κινηματογραφικό επιτελείο βρέθηκε στο όμορφο νησί της Ζακύνθου για να κάνει τα γυρίσματα ενός προωθητικού τρέιλερ για την ταινία, μια και ακόμη αναζητούνται επενδυτές που θα αναλάβουν τη χρηματοδότηση του φιλμ.

Επικεντρωμένο στον Ζακυνθινό Εβραίο Χαΐμ Κωνσταντινίδη, που επέζησε του Ολοκαυτώματος χάρη στους κατοίκους του νησιού, είναι το ντοκιμαντέρ που φέρει την υπογραφή του Γιάννη Σακαρίδη. Ο βραβευμένος για την προηγούμενη δουλειά του με τίτλο «Wild duck» γύρισε ένα φιλμ το οποίο περιλαμβάνει τις αφηγήσεις του Κωνσταντινίδη, καθώς και άλλων επιζησάντων. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και η σύζυγος του Λουκά Καρρέρ, Λίλυ, η οποία άνοιξε το σπίτι της, υποδέχτηκε το συνεργείο και μίλησε για την εποχή εκείνη.

 Γιώτα Βαζούρα