Ηθοποιοί ενός ρόλου

Γιατί φωνάζεις, κυρ βουλευτά; Δεν σ’ το έχουν πει ότι δεν σου πάει κι ότι θυμίζεις μια φράση περί μαγκιάς, που καταλήγει στη λέξη «φινιστρίνι»;

Ο Σταύρος Παράβας (15 Απριλίου 1935-15 Σεπτεμβρίου 2008) ήταν ένας εξαιρετικά συμπαθής ηθοποιός, ο οποίος σε πολλές ταινίες των δεκαετιών του ’60 και του ’70 είχε καπαρώσει τον ρόλο του Φίφη (και κυριολεκτικά, διότι αυτό το όνομα είχε συνήθως ο ρόλος που ενσάρκωνε) και μεταφορικά. Ο ίδιος, ασφαλώς, ως προσωπικότητα δεν είχε κάποια σχέση με τον εξωφρενικά χαριτωμένο ρόλο κορδελάτου νεαρού που του έδιναν οι σκηνοθέτες. Απλώς άρεσε τόσο πολύ στο κοινό η απόδοσή του σε αυτή τη μανιέρα ώστε οι δημιουργοί των ταινιών τού έδιναν εύκολα αυτούς τους ρόλους.

Γι’ αυτό το 1972, όταν ο Γιάννης Δαλιανίδης στην ταινία «Ο μάγκας με το τρίκυκλο» εμπιστεύτηκε τον χαρακτήρα του ντερβισόμαγκα πρωταγωνιστή στον Σταύρο Παράβα, πολλοί νόμισαν ότι το έργο δεν θα πάει καλά. Είχαν την πεποίθηση ότι το κοινό δεν θα αποδεχόταν εύκολα μια τόσο έντονη κι απότομη οβιδιακή μεταμόρφωση.

Από Φίφης, με τη βούρτσα του χαρωπού κομμωτού ανά χείρας, μέχρι Σταύρος, με διπλόφαρδη μουστάκα, προφορά μπασοπειραιώτικη, ύφος «θα πέσω κάτω απ’ τη μαγκιά» και χέρι βαρύ κι ασήκωτο, η απόστασις είναι μεγάλη.

Μπαγκουΐτα

Κι όμως, ο Δαλιανίδης δικαιώθηκε και ο Παράβας αναγνωρίστηκε ως μόρτης – έστω άπαξ. Η ταινία προβλήθηκε τη σεζόν 1972-1973. Εκοψε 163.910 εισιτήρια. Στο κινηματογραφικό πρωτάθλημα, τερμάτισε στην 6η θέση σε 64 ταινίες! Βέβαια, τέτοιου είδους πειράματα, όπου οι θεατές αιφνιδιάζονται ευχάριστα, χρειάζονται καλλιτέχνες μεγάλου βεληνεκούς και συνεπείς υπηρέτες του θεάματος για να πετύχουν.

Οπερ μεθερμηνευόμενον: η ντεμέκ μαγκιά που πουλάνε βουλευτές, το νταηλίκι, η επίπλαστη οργή, οι απότομες χειρονομίες, οι φωνασκίες και τα λοιπά δεν φαντάζουν πειστικά. Οι άνθρωποι τούτοι δεν πείθουν ούτε τους πιο ευήθεις ότι είναι αληθινά τσαντισμένοι για λόγους… πατριωτικούς και ουχί οικονομικούς. Είναι εξώφθαλμη η υποκριτική διάθεσή τους και η ακρότατα ιδιοτελής πρόθεση να υποδυθούν τους εξοργισμένους και τις φουρκισμένες και μόνο συναισθήματα αηδίας αλλά και οίκτου για την κατάντια τους προκαλούν. Κι εδώ που τα λέμε, γιατί ξελαρυγγιάζονται; Ο μισθός τους, βρέξει χιονίσει, θα πέσει μπαγκουΐτα στις τσεπάρες τους. Οι κολλητοί τους στα κανάλια θα τους καλέσουν να βγουν να κλάψουνε παρέα αν πληρώσει κάνας καναλάρχης τίποτις φράγκα παραπάνω από το τίποτα στην Εφορία. Τα κορόιδα να ‘ναι καλά, να πληρώνουν…

Παναγιώτης Λιάκος