Περισσότερα από 280 άτομα -επιβάτες και μέλη πληρώματος- παρέμεναν έως τα μεσάνυχτα εξαντλημένα στο κατάστρωμα του πλοίου της κολάσεως «Norman Atlantic» (που είχε πάρει κλίση επτά μοιρών και «σιγοκαιγόταν» από διάσπαρτες εστίες φωτιάς), ενώ ήδη είχε γίνει γνωστός ο τραγικός απολογισμός με έναν Ελληνα νεκρό στη δραματική υπό βροχή επιχείρηση διάσωσης, που ξεκίνησε μετά τις 4 τα ξημερώματα 45 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Κέρκυρας.
Αργά το βράδυ σε θρίλερ μετατράπηκε και η υπόθεση ρυμούλκησης του φλεγόμενου πλοίου (από το ιταλικό «Marrietta Barreta»), καθώς δύο φορές έσπασε ο κάβος. Νωρίτερα προβληματισμό είχε προκαλέσει η πρωτοβουλία των Ιταλών για ρυμούλκηση προς το Μπρίντιζι σε απόσταση 50 ναυτικών μιλίων και όχι σε αλβανικό λιμάνι στα 10 ναυτικά μίλια.
Οι επιβαίνοντες για ώρες ζητούσαν βοήθεια, καταγγέλλοντας (οι περισσότεροι) ότι υπήρξε προχειρότητα στην αντιμετώπιση του περιστατικού από το πλήρωμα, ενώ δεν χτύπησε καν ο συναγερμός όταν εκδηλώθηκε η πυρκαγιά! «Το πάτωμα της καμπίνας έγινε κόκκινο! Δεν είχε χτυπήσει κανένας συναγερμός» είπε μία εκ των διασωθέντων. Πάντως, έως αργά το βράδυ χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες Ελλήνων και Ιταλών είχαν διασωθεί 190 από τους 478 επιβαίνοντες. Ωστόσο για έναν από τους επιβάτες, τον Γιώργο Δούλη, ήταν ήδη αργά.
Ο άτυχος άνδρας και η σύζυγός του Θεοδώρα Δούλη είχαν εγκλωβιστεί στη γλίστρα του πλοίου στην προσπάθειά τους να διαφύγουν. Τα σωστικά συνεργεία εντόπισαν τον άνδρα χωρίς να έχει τις αισθήσεις του και παρά τις προσπάθειες ανάνηψης δεν μπόρεσαν να τον επαναφέρουν. Η γυναίκα μεταφέρθηκε με συμπτώματα υποθερμίας σε νοσοκομείο στο Μπρίντιζι. «Οι θείοι μου κατάγονται από το χωριό Παραμυθιά και είχαν έρθει για διακοπές στην Ελλάδα. Θα επέστρεφαν στη Ζιρίχη όπου ζουν μόνιμα για να περάσουν την Πρωτοχρονιά με τα δύο παιδιά τους» είπε συγκλονισμένος o ανιψιός του άτυχου άνδρα Σπύρος Δούλης.
Σύμφωνα με τις ελληνικές Αρχές, εκτός από τη Θεοδώρα Δούλη, άλλα δύο άτομα -ένας στρατιώτης και ένας άνδρας επιβάτης- τραυματίστηκαν, ενώ αρκετοί χρειάστηκαν νοσηλεία με συμπτώματα υποθερμίας. Σημειώνεται ότι περίπου στις 2 το μεσημέρι άρχισαν να μεταφέρονται στο «Cruise Europa» επιβαίνοντες του φλεγόμενου πλοίου και από τους πρώτους ήταν ένα 12χρονο παιδί με τη μητέρα του και ένα ζευγάρι Τούρκων. Παράλληλα, οι ελληνικές Αρχές διέψευδαν τις πληροφορίες ότι υπήρχαν εγκλωβισμένοι άνθρωποι (οδηγοί) στο γκαράζ του πλοίου, εκεί δηλαδή όπου ξέσπασε η φωτιά, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν υπήρχαν πληροφορίες για αγνοουμένους.
Σε κάθε περίπτωση οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες δεν επέτρεπαν έως αργά χθες το βράδυ στα ελικόπτερα έρευνας-διάσωσης των ελληνικών Ενοπλων Δυνάμεων να σπεύσουν και να συνδράμουν στην ταχύτερη απομάκρυνση των επιβαινόντων. Σύμφωνα με ενημέρωση από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού και από δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Νίκου Δένδια τέθηκαν σε ετοιμότητα τέσσερα ελικόπτερα του Ναυτικού και της Αεροπορίας στην Κέρκυρα και ακόμη δύο στη βάση του Ακτίου (Super Puma, Aegean Hawk και ΑΒ-205). Ομως όλα παρέμεναν καθηλωμένα στο έδαφος εξαιτίας του «τοίχους» κακοκαιρίας. Είχαν τεθεί επίσης σε ετοιμότητα άλλα έξι μεταφορικά ελικόπτερα του Στρατού NH-90 και Σινούκ, και δύο ελικόπτερα Aegean Hawk.
Πως ξεκίνησε ο εφιάλτης (στις 4 τα ξημερώματα) μέσα στα μανιασμένα κύματα, με βροχή και χαλάζι
Ελάχιστα λεπτά πριν από τις έξι τα ξημερώματα στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου σήμανε συναγερμός, αφού λίγο νωρίτερα οι επιτελείς του Ενιαίου Κέντρου Ερευνας και Διάσωσης ειδοποιήθηκαν για την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε εν πλω στο επιβατηγό – οχηματαγωγό πλοίο «Norman Atlantic» και απειλούσε τη ζωή των εκατοντάδων επιβατών και των δεκάδων μελών του πληρώματος.
Το πλοίο είχε αναχωρήσει στις 17.30 του Σαββάτου από την Πάτρα με προορισμό την Αγκόνα της Ιταλίας μέσω Ηγουμενίτσας και ήταν ναυλωμένο στην ελληνική εταιρία ΑΝΕΚ από ιταλικό όμιλο. Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση των Αρχών, στο «Norman Atlantic» επέβαιναν συνολικά 478 άτομα, από τα οποία οι 422 είναι επιβάτες και οι υπόλοιποι 56 πλήρωμα. Από το σύνολο των επιβαινόντων Ελληνες είναι οι 268 (234 επιβάτες και 34 πλήρωμα).
Το θρίλερ για τους επιβαίνοντες ξεκίνησε περίπου στις 4 τα ξημερώματα, όταν για άγνωστο έως τώρα λόγο ξέσπασε φωτιά σε ένα από τα γκαράζ του πλοίου, την ώρα που έπλεε 22 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Ιταλίας και 44 μίλια βορειοδυτικά της Κέρκυρας. Παρά τις προσπάθειες του πληρώματος, η πυρκαγιά δεν έσβησε και πυκνοί καπνοί άρχισαν να πνίγουν όλους τους χώρους. Λίγη ώρα αργότερα ο Ιταλός καπετάνιος διέταξε εκκένωση, ενώ στις 5.50 τα ξημερώματα ειδοποιήθηκε το ελληνικό Ενιαίο Κέντρο Ερευνας και Διάσωσης. Αμέσως ξεκίνησε τεράστια αεροναυτική επιχείρηση για τη διάσωση των επιβατών και του πληρώματος του «Norman Atlantic», που έγινε κάτω από εξαιρετικά δύσκολες καιρικές συνθήκες, με θυελλώδεις ανέμους εντάσεως 9-10 μποφόρ, βροχή, χαλάζι και μανιασμένα κύματα. Το κέντρο επιχειρήσεων διέταξε τα μεγάλα παραπλέοντα σκάφη να προσεγγίσουν το πλοίο, ενώ έσπευσαν δύο πλωτά του Λιμενικού Σώματος από την Ηγουμενίτσα και δύο από την Κέρκυρα, ένα ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού και δύο ελικόπτερα της ιταλικής ακτοφυλακής.
Οι πρώτοι επιβάτες που απομακρύνθηκαν ήταν περίπου 150 άτομα, που με τη βοήθεια του πληρώματος μπήκαν στις ναυαγοσωστικές βάρκες του «Νorman Αtlantic» προκειμένου στη συνέχεια να μετεπιβιβαστούν σε κάποιο από τα πλοία που έσπευσαν σε βοήθεια, δηλαδή το κρουαζιερόπλοιο «Cruise Europa», το οποίο ανέλαβε την επιτόπια διεύθυνση της επιχείρησης διάσωσης, και τα «Spirit of Pireus», «Plana», «Aby Jeannete», «Evinos», «Genmar Argus», «Stelios B» και «Serifos». Μάλιστα, επτά από τα παραπλέοντα πλοία σχημάτισαν κλοιό γύρω από το φλεγόμενο πλοίο με σκοπό να «κόψουν» τον καιρό.
Από τις 10 το πρωί η διαχείριση του περιστατικού πέρασε στο Κέντρο Ερευνας και Διάσωσης Ρώμης (RCC Roma). Την ίδια ώρα αυξάνονταν διαρκώς οι δυνάμεις που εμπλέκονταν στην επιχείρηση, με τις ελληνικές και τις ιταλικές Αρχές να στέλνουν στο σημείο πλήθος πλωτών και εναέριων μέσων. Καθοριστικό ρόλο στην επιχείρηση έπαιξαν τα ελικόπτερα Super Puma.
Η επέτειος του «Δύστος»
Σημειώνεται ότι στις 28 Δεκεμβρίου του 1996 είχε σημειωθεί τραγωδία στα ανοιχτά της Κύμης, με τη βύθιση του εμπορικού φορτηγού πλοίου «Δύστος». Αιτία του ναυαγίου, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 20 εκ των 21 επιβαινόντων, θεωρήθηκε αναμφίβολα η μετατόπιση φορτίου.
Ο έλεγχος και όσα λέει η ΑΝΕΚ
Ελλείψεις σε θέματα ασφαλείας του «Norman Atlantic» φέρεται ότι είχαν εντοπίσει πρόσφατα οι Αρχές της Πάτρας. Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, υπάρχει έγγραφο του ευρωπαϊκού οργανισμού Equasis πουαναφέρει ότι κατά την καθιερωμένη επιθεώρηση του πλοίου στις 19 Δεκεμβρίου οι επιθεωρητές του Κέντρου Επιθεώρησης Πλοίων Πατρών είχαν καταγράψει έξι παρατηρήσεις για ζητήματα ασφαλείας (ελλείψεις στους μηχανισμούς κλεισίματος των υδατοστεγών θυρών, στα συστήματα φωτισμού εκτάκτου ανάγκης και σε σωστικά μέσα) και είχαν δώσει προθεσμία 15 ημερών στην πλοιοκτήτρια εταιρία Visemar για να τα διορθώσει.
Σχολιάζοντας τις παραπάνω πληροφορίες, εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ (η οποία είχε ναυλώσει το πλοίο από την ιταλική Visemar) ανέφερε ότι το «Νorman Αtlantic» είχε όλα τα προβλεπόμενα πιστοποιητικά ασφαλείας, ενώ ο εκπρόσωπος της Visemar Κάρλο Βισεντίνι δήλωσε σε ιταλικά ΜΜΕ ότι εντοπίστηκε μόνο μια ελαφριά δυσλειτουργία σε μία από τις πόρτες πυρασφάλειας που «αποκαταστάθηκε αμέσως».
Νωρίτερα, η ΑΝΕΚ είχε εκδώσει δύο επίσημες ανακοινώσεις για το περιστατικό. Στην πρώτη από αυτές, που εκδόθηκε στις 11.30, η ΑΝΕΚ επιβεβαίωνε την πυρκαγιά εν πλω. Ανέφερε επίσης ότι το πλοίο είχε ναυλωθεί από την ιταλική εταιρία Visemar di Navigazione και ότι ήταν σε εξέλιξη η επιχείρηση εκκένωσής του.
Στις 3.45 το μεσημέρι, η ΑΝΕΚ επανήλθε με νεότερη ανακοίνωση, στην οποία τόνιζε ότι «η διαδικασία εκκένωσης του πλοίου συνεχίζεται ομαλά και η επιχείρηση βαίνει καλώς και με σταθερό ρυθμό σε συνεργασία με όλες τις αρμόδιες Αρχές». Τέλος, οι αρμόδιες υπηρεσίες αναμένεται να διερευνήσουν τη βασιμότητα ή μη των πληροφοριών που δημοσιεύτηκαν χθες το βράδυ, σύμφωνα με τις οποίες το πλοίο ήταν παραφορτωμένο με βυτιοφόρα που μετέφεραν ελληνικό ελαιόλαδο.
Τα διεθνή ΜΜΕ με συνεχείς ανταποκρίσεις
«Ενα φέρι που το κατάπιαν οι φλόγες μέσα στη θάλασσα» γράφει η γαλλική εφημερίδα «Le Figaro» για το πλοίο «Norman Atlantic», στο οποίο εκδηλώθηκε πυρκαγιά ενώ εκτελούσε το δρομολόγιο Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Ανκόνα. «Διαδρομή στις φλόγες στην Αδριατική θάλασσα» σημειώνει από μεριά της η ιταλική «La Stampa».
Το υπό ιταλική σημαία πλοίο, που ήταν ναυλωμένο στην ΑΝΕΚ, μαγνήτισε τα διεθνή βλέμματα με το διαδίκτυο να «παίρνει φωτιά» σχεδόν αμέσως μετά, αφού εκείνο παραδόθηκε στις φλόγες. Για μια δραματική πυρκαγιά και ένα ακυβέρνητο καράβι, το οποίο κατευθύνεται προς την Αλβανία, έκανε λόγο η διαδικτυακή έκδοση της ισπανικής εφημερίδας «ABC». Η ισπανική εφημερίδα «El Mundo» έθιξε εκτενώς τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας όσον αφορά την επιχείρηση διάσωσης, ενώ η ισπανική «El Pais» εστίασε στις δύσκολες καιρικές συνθήκες που περιπλέκουν τη διάσωση των επιβαινόντων.
Το πρώτο θύμα
Η διαδικτυακή έκδοση της γαλλικής εφημερίδας «Le Monde» υπερθεμάτισε στο πρώτο θύμα -ελληνικής υπηκόοτητας- της ναυτικής τραγωδίας. Το ίδιο και η γαλλική «Liberation», η οποία παρομοιάζει τους εγκλωβισμένους επιβάτες με «ποντίκια»! Το χρονικό της ναυτικής περιπέτειας στην Αδριατική ξετυλίγει το BBC και οι βρετανικές εφημερίδες «Telegraph» και «Daily Mail», επικαλούμενες τόσο το Skynews όσο και τα ελληνικά και ιταλικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Σύμφωνα με τη βρετανική «Guardian», η «δύσκολη θάλασσα» λόγω κακοκαιρίας ανάμεσα στην Αλβανία και την Ιταλία εμπόδιζε τις προσπάθειες των σωστικών συνεργείων για την εκκένωση του πλοίου, μέσα στο οποίο παρέμεναν παγιδευμένοι αργά χθες εκατοντάδες άνθρωποι.
Οι διαδικτυακές εκδόσεις τόσο της Repubblica όσο και της Corriere della Sera επιμένουν στις δύσκολες καιρικές συνθήκες, στο κρύο και στον καπνό.
Δ. Αθανασοπούλου
Μ.Η.Τ. 232120