Πόσο στρατιωτικά είναι τα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα; Ποιοι αποφασίζουν ποιος θα διδάξει τι τους Ευέλπιδες, δοκίμους και Ικάρους; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δεν είναι ούτε απλές ούτε αυτονόητες. Η στρατιωτική ηγεσία και το υπουργείο Εθνικής Αμύνης ελάχιστη δυνατότητα έχουν να παρεμβαίνουν στην επιλογή του διδακτικού προσωπικού. Κι όμως, οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι αυτές που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τι είδους παιδεία απαιτείται για τη διαμόρφωση ενός νέου αξιωματικού.
Ποιοι, όμως, αποφασίζουν; Και πόση σχέση έχουν με το αντικείμενο; Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη εκλογή καθηγητού της Στρατιωτικής Ιστορίας για τη Σχολή Ευελπίδων. Αν και απαιτείται από τον νόμο το εκλεκτορικό σώμα να αποτελείται από πανεπιστημιακούς σχετικούς με το αντικείμενο, στα βιογραφικά των μελών του θα δούμε στοιχεία τουλάχιστον περίεργα. Μετείχε ένας καθηγητής της Ιστορικής και Θεωρητικής Κοινωνιολογίας με διδακτορική διατριβή με θέμα «Εμπορευματική επικοινωνία. Μελέτη της μαρξιστικής διαπραγμάτευσης της εμπορευματικής σχέσης». Αλλος διδάσκει Ιστορική Δημογραφία, άλλος έχει ως περιοχές ερεύνης τη θρησκεία τον εθνικισμό και τις σπουδές φύλων και σεξουαλικότητας. Αλλος διδάσκει Αλβανικό Πολιτισμό και Οθωμανική Ιστορία και άλλος Κινηματογράφο και Ιστορία!
Παράλληλα υπάρχουν και σοβαρές διαδικαστικές παραλείψεις. Ο νόμος απαιτεί τα μέλη της Ειδικής Επταμελούς Επιτροπής που κάνει την εκλογή να επιλέγονται διά κληρώσεως από το Μητρώο Αξιολογητών του ιδρύματος, το οποίο πρέπει να είναι εγκαίρως δημοσιοποιημένο και ανηρτημένο στον ιστότοπο της σχολής. Τέτοιο μητρώο δεν ήταν ανηρτημένο μέχρι την ημέρα της εκλογής, ενώ σύμφωνα με την ένσταση που υποβλήθηκε ούτε κλήρωση έγινε. Τα μέλη της επιτροπής «επελέγησαν».
Τα ανωτέρω είναι ελάχιστα ενδεικτικά στοιχεία, βάσει των οποίων έχει ασκηθεί ένσταση κατά της εκλογής. Αν προχωρήσουμε όμως περισσότερο, θα δούμε ότι κάποιος από τους εκλέκτορες είχε καταγγείλει την Ελλάδα για την -ουδέποτε αποδειχθείσα- συμμετοχή «εθελοντών» από τη χώρα μας στη σφαγή των μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα!
Θα περίμενε κανείς ότι αυτά θα ήσαν αρκετά για τον διοικητή της σχολής ώστε να μην επικυρώσει την εκλογή, αφού από τον νόμο έχει αυτό το δικαίωμα. Ακόμη και αν δεν το ασκήσει όμως, ο νόμος προβλέπει σαφώς ότι η στρατιωτική ηγεσία πρέπει να έχει τον τελευταίο λόγο. Σε περίπτωση μη επικυρώσεως της εκλογής ή ενστάσεως, την τελική απόφαση λαμβάνει πενταμελής επιτροπή, τρία από τα μέλη της οποίας είναι στρατιωτικοί. Ειδικότερα, είναι ο α’ υπαρχηγός του αντίστοιχου κλάδου και δύο ανώτατοι αξιωματικοί επιπέδου υποστρατήγου. Τα άλλα δύο μέλη είναι καθηγητές που ορίζονται από την ακαδημαϊκή συνέλευση της σχολής, αλλά ορίζεται σαφώς ότι εξαιρούνται εκείνοι που συμμετείχαν στο αρχικό όργανο.
Είναι προφανές ότι ο νομοθέτης αναγνωρίζει ότι ο ρόλος των διδασκόντων στην επιλογή δεν πρέπει να είναι ο κυρίαρχος και για τον λόγο αυτό θεσμοθετεί την πλειοψηφία να έχουν οι στρατιωτικοί. Συνεπώς και την ευθύνη για την τελική απόφαση έχουν οι Ενοπλες Δυνάμεις.
Από την άλλη πλευρά, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για τις σκοπιμότητες που μπορεί να εξυπηρετούνται όταν οι επιλογές σχετικά με μαθήματα, όπως η Στρατιωτική Ιστορία, εξαρτώνται από πρόσωπα που δεν έχουν και πολλή σχέση με το συγκεκριμένο αντικείμενο. Να σημειωθεί δε ότι ο πλήρης τίτλος του μαθήματος είναι «Στρατιωτική Ιστορία με έμφαση στη διδακτική στρατιωτικών επιχειρήσεων». Δεν πρόκειται, δηλαδή, οι διδασκόμενοι να προετοιμασθούν για μια ακαδημαϊκή ιστορική έρευνα, αλλά πρέπει να διδαχθούν την ιστορία που απαιτείται να γνωρίζει ένας αξιωματικός προκειμένου να κατέχει κατά τρόπο ολοκληρωμένο τη στρατιωτική τέχνη.
Ευθύμιος Πέτρου
Μ.Η.Τ. 232120