Χάνουν το επίδομα ανεργίας 50.000 εποχικά απασχολούμενοι το 2014, λόγω αλλαγής των όρων χορήγησής του από την 1η Ιανουαρίου και μετά. Οι πιο σημαντικές απώλειες αναμένεται να προέλθουν από τους κλάδους του τουρισμού, της εκπαίδευσης (φροντιστήρια, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια) και της οικοδομής. Αιτία, το γεγονός ότι πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή η μνημονιακή διάταξη, σύμφωνα με την οποία μειώνεται ο ανώτερος αριθμός ημερών επιδότησης από τις 450 σε βάθος τετραετίας, που είναι σήμερα, σε 400 από το νέο έτος και μετά. Οσοι άνεργοι υπερβούν το παραπάνω, κουτσουρεμένο όριο χάνουν το δικαίωμα στην όποιας μορφής επιδότηση της ανεργίας, δηλαδή δεν θα μπορούν να λάβουν τα 360 ευρώ τον μήνα, που είναι το επίδομα ανεργίας που χορηγεί ο ΟΑΕΔ. Για να αποκτήσουν ξανά δικαίωμα επιδότησης της ανεργίας θα πρέπει να ολοκληρωθεί η χρονιά, δηλαδή να φύγει το 2014 και να έρθει το 2015. Μόνο που έτσι θα υπάρξουν χιλιάδες περιπτώσεις ανέργων που για αρκετούς μήνες δεν θα μπορούν να πάρουν το επίδομα ανεργίας παρά το γεγονός ότι θα έχουν απολυθεί από τον εργοδότη τους. Πρόκειται για άλλη μία περίπτωση μνημονιακής δέσμευσης που δημιουργεί τεράστια προβλήματα επιβίωσης σε ειδικές ομάδες εργαζομένων, που είχαν το επίδομα ανεργίας ως αποκούμπι για να στηριχθούν και να βγάλουν αξιοπρεπώς τη χρονιά.
Το πρόβλημα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν πρώτοι οι οικοδόμοι, οι οποίοι έχουν μείνει χωρίς δουλειά επί μήνες ή κάνουν μερικά μεροκάματα και αξιοποιούν τις ημέρες επιδοτούμενης ανεργίας για να βγάλουν τον χειμώνα. Η εκτίμηση αρμόδιων στελεχών του οργανισμού είναι ότι πάνω από 5.000 άτομα θα διαπιστώσουν ότι δεν δικαιούνται επίδομα ανεργίας. Ακολουθούν στις αρχές του καλοκαιριού οι εργαζόμενοι στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών και στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που με τη λήξη της σχολικής χρονιάς απολύονται από τον εργοδότη τους και σχεδόν αυτόματα εγγράφονται στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για τουλάχιστον 15.000-20.000 εκπαιδευτικούς αυτής της κατηγορίας που βρίσκονται κοντά στο όριο για να χάσουν το επίδομα ανεργίας και να μείνουν μέσα στο καλοκαίρι χωρίς το παραμικρό εισόδημα. Ειδικά οι εκπαιδευτικοί δεν προσλαμβάνονται εκ νέου πριν έρθουν το φθινόπωρο και η έναρξη της νέας σχολικής περιόδου. Συνεπώς, όλα τα προηγούμενα έτη, ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας του καθενός, αξιοποίησαν στο σύνολό τους τις ημέρες επιδότησης της ανεργίας. Ετσι, τώρα που μειώνονται από 450 σε 400 στην τετραετία, η συντριπτική πλειονότητα των εκπαιδευτικών μένει εκτός επιδόματος.
Στην ίδια μοίρα βρίσκονται και άλλοι 25.000 εργαζόμενοι στον κλάδο του τουρισμού, οι οποίοι όμως θα βιώσουν αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση είτε στην αρχή του έτους, πριν από την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου, είτε μετά τον Οκτώβριο, όταν αυτή θα έχει πια ολοκληρωθεί. Η εποχική απασχόληση κάνει θραύση στον συγκεκριμένο επαγγελματικό κλάδο, ειδικά στις πιο τουριστικές περιοχές της χώρας, όπως είναι τα νησιά του Αιγαίου, η Ρόδος και η Κρήτη. Οι συμβάσεις που υπογράφουν οι εργαζόμενοι είναι για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, για λίγους μήνες, όσο δηλαδή διαρκεί η τουριστική περίοδος. Στη συνέχεια δηλώνονται και εκείνοι με τη σειρά τους στους εγγεγραμμένους ανέργους του ΟΑΕΔ για να λάβουν την ανάλογη επιδότηση.
Μόνο που το νέο έτος υπολογίζεται ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα μείνουν εκτός επιδότησης.
Τι δείχνουν τα στοιχεία του προϋπολογισμού
Πριν από μερικές μέρες το Δ.Σ. του ΟΑΕΔ επικύρωσε τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, από τον οποίο φαίνεται ξεκάθαρα ότι θα είναι αρκετοί οι επιδοτούμενοι άνεργοι που θα χάσουν το επίδομα ανεργίας. Η δαπάνη που προϋπολογίστηκε για τη συνολική επιδότηση ανεργίας ανέρχεται το 2014 στα 1,25 δισ. ευρώ όταν το 2013 ήταν στο 1,46 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι μέσα σε ένα έτος ο ΟΑΕΔ εκτιμά ότι θα χρειαστεί να καταβάλει λιγότερα κονδύλια για επιδόματα ανεργίας κατά 210.000.000 ευρώ. Ολα αυτά χωρίς να διαφαίνεται από κάπου ότι ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων θα μειωθεί σημαντικά ή ότι συνολικά η ανεργία στη χώρα θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται. Αντίθετα, οι εκτιμήσεις τόσο του ΟΟΣΑ όσο και του ΙΝΕ ΓΣΕΕ είναι ότι η ανεργία στην Ελλάδα θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά με κίνδυνο να φτάσει το 31,5% στο τέλος της επόμενης χρονιάς, όταν σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. τον Σεπτέμβριο του 2013 βρίσκεται στο 27%. Ο ΟΑΕΔ φαίνεται να προϋπολογίζει ότι θα περικόψει τα επιδόματα ανεργίας από χιλιάδες δικαιούχους, αξιοποιώντας τη διάταξη του Μνημονίου, και έτσι μειώνει τη δαπάνη για επιδόματα, παρά το γεγονός ότι η ανεργία παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Το σύνολο του προϋπολογισμού του ΟΑΕΔ ανέρχεται για το 2014 στα 3,26 δισ. ευρώ, από 3,2 δισ. ευρώ που ήταν φέτος. Η κρατική επιχορήγηση αναμένεται να φτάσει τα 505.000.000 ευρώ το 2014, από 470.000.000 ευρώ το 2013. Αιτία αυτής της μικρής αύξησης της επιχορήγησης είναι το επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους ύψους 200 ευρώ τον μήνα, που θα ξεκινήσει να χορηγείται από την 1/1/14 και μετά. Δικαιούχοι θα είναι όσοι είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ πάνω από 12 μήνες και έχουν λάβει το σύνολο της επιδότησης ανεργίας που δικαιούνται. Προϋπόθεση είναι το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ.
Βασίλης Αγγελόπουλος