Το «τρένο της μεγάλης φυγής» περνάει πλέον από τις Ενοπλες Δυνάμεις. Εκατοντάδες παραιτήσεις στελεχών καθημερινά έρχονται να το επιβεβαιώσουν. Το κλίμα στο Στράτευμα βαραίνει μέρα με την ημέρα ακόμη περισσότερο, καθώς η οικονομική αφαίμαξη των τελευταίων τριών ετών, αλλά και οι μνημονιακές υποχρεώσεις που θα επιβαρύνουν περαιτέρω τους στρατιωτικούς το 2014 έχουν φτάσει τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων σε απόγνωση.
Την ίδια στιγμή το κλίμα συνολικά στις Ενοπλες Δυνάμεις έχει βαρύνει πολύ, κάτι που αποδεικνύεται και από τη συγκέντρωση που ήταν προγραμματισμένη για χθες στην πλατεία Κλαυθμώνος των αποστράτων και των εν ενεργεία στελεχών του στρατεύματος για να διαμαρτυρηθούν για την οικονομική εξαθλίωση στην οποία τους έχουν οδηγήσει η κυβέρνηση και η τρόικα μέσω των Μνημονίων.
Ειδικότερα, με έναν συνολικό αριθμό «φιλικών αναφορών αποστρατείας» ταξιαρχών και συνταγματαρχών που τελικά ξεπερνάει τους 180 θα ξεκινήσουν οι ετήσιες τακτικές κρίσεις των Ενόπλων Δυνάμεων την άλλη εβδομάδα. Σύμφωνα με τα όσα λένε στις κατ’ ιδίαν τους συζητήσεις τα στελέχη που ήδη έχουν υποβάλει την παραίτησή τους, οι λόγοι που τους οδηγούν στην έξοδο από το στράτευμα είναι κυρίως η μείωση του εφάπαξ από το 2014, το νέο μισθολόγιο που θα ισχύσει από το 2014, βάσει του οποίου τα στελέχη θα πληρώνονται στον διοικητικό βαθμό που φέρουν, και η πιθανή κατάργηση του επιδόματος εξομάλυνσης.
Είναι αλήθεια, πάντως, ότι από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας καταβάλλεται προσπάθεια το νέο ειδικό μισθολόγιο, που σχεδιάζεται να εφαρμοστεί από το 2014 για τους στρατιωτικούς, να προσεγγίζει τις τρέχουσες αποδοχές, φυσικά με τον φέροντα διοικητικό βαθμό και προφανώς με ένα επιπλέον επίδομα ώστε να καλυφτεί κατά το μεγαλύτερο μέρος η διαφορά. Η τελική μορφή του νέου ειδικού μισθολογίου αναμένεται να ληφθεί μετά τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, όπου θα έχει κατά μεγάλο βαθμό ξεκαθαρίσει και η οικονομική κατάσταση για το υπουργείο Οικονομικών, δηλαδή όσον αφορά το κατά πόσο επιτυγχάνονται οι στόχοι του έτους. Σε περίπτωση που χρειαστούν νέα δημοσιονομικά μέτρα στο τέλος του έτους, τότε φυσικά θα έχουμε νέο ειδικό μισθολόγιο από το νέο έτος, με περαιτέρω μειώσεις των μισθών.
Η αποψίλωση
Την ίδια στιγμή περισσότεροι από 9.000 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί έχουν αιτηθεί αποστρατεία ή αποστρατευθεί την τριετία της βαθιάς κρίσης στη χώρα, ενώ μέχρι και το 2014 αναμένεται να συνεχιστεί η φυγή των στρατιωτικών προκειμένου να προλάβουν τα 40 χρόνια υπηρεσίας για τη συνταξιοδότηση. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την κατά 55% μείωση των εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές, συνιστά μία άκρως ανησυχητική κατάσταση για την επιχειρησιακή λειτουργία του Στρατεύματος, που έχει ιδιαίτερα πληγεί από τα μέτρα. Επιβάλλεται επομένως η στρατιωτική και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας να αναλάβουν σε άμεσο χρόνο πρωτοβουλίες για την ανάσχεση αυτής της δυσχερούς και επικίνδυνης πορείας σε βάρος της άμυνας και της ασφάλειας της χώρας.
Οι 9.000 στρατιωτικοί (αξιωματικοί, ανθυπασπιστές και υπαξιωματικοί) που «κρέμασαν» το πηλήκιό τους από τις αρχές του 2009, οπότε και ξεκίνησε η μεγάλη κρίση στην Ελλάδα, έως και το 2012, δεν συμπεριλαμβάνονται στους χιλιάδες που συνταξιοδοτήθηκαν είτε οικειοθελώς (αιτήσεις αποστρατείας) είτε αναγκάστηκαν (αποστρατείες) την προηγούμενη από το 2009 διετία ή τριετία, με σκοπό να προλάβουν τις επώδυνες διατάξεις του νέου ασφαλιστικού συστήματος.
Τα αποτελέσματα των αρνητικών αυτών διατάξεων θα έχουν επιπτώσεις έως και το 2014, οπότε με κάποια αύξηση των χρόνων υπηρεσίας (1,5 χρόνος επιπλέον υπηρεσίας ανά έτος μετά το 2010) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οι στρατιωτικοί που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα.
Οι αλλαγές στη συνταξιοδότηση και τα κενά στην εθνική άμυνα
Από το 2015 τίθεται σε εφαρμογή το νέο σύστημα, που θέτει ως όριο συνταξιοδότησης τα 35 χρόνια πραγματικής υπηρεσίας συν 5 χρόνια εξαγοράσιμα (πλασματικά).
Εκτιμάται, λοιπόν, ότι τα επόμενα δύο χρόνια το κύμα φυγής θα συνεχιστεί, ίσως πιο ήπια λόγω του ότι και οι συντάξεις έχουν πληγεί σε σημαντικό βαθμό από τις αλλεπάλληλες μειώσεις. Αρκετά είναι τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που έχουν πάρει μολύβι και χαρτί, υπολογίζοντας τι τους συμφέρει. Το αποτέλεσμα δείχνει ότι στην περίπτωση μίας εις βάρος τους υπηρεσιακή μεταβολή, όπως μετάθεση, που η οικογένεια δεν μπορεί να ακολουθήσει το στέλεχος, η συνταξιοδότηση είναι μάλλον προτιμότερη.
Ορισμένοι άλλοι στρατιωτικοί σκέφτονται να εγκαταλείψουν τα αστικά κέντρα και να… αποσυρθούν στα χωριά τους, όπου το κόστος διαβίωσης είναι μικρότερο. Η αφαίμαξη των μισθών και τα επώδυνα μέτρα, όπως η απίστευτη φορολόγηση του εφάπαξ, σίγουρα δεν αποτελούν κίνητρο παραμονής στο Στράτευμα όσων εκ των στελεχών έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Η μείωση του στελεχικού δυναμικού των Ενόπλων Δυνάμεων θα συνεχιστεί σε ανησυχητικό επίπεδο λόγω δύο ακόμη παραγόντων. Ο ένας είναι οι εισακτέοι στις σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και ο δεύτερος οι επαγγελματίες οπλίτες. Το 2010 ο αριθμός εισακτέων στις παραγωγικές σχολές μειώθηκε κατά 10% σε σχέση με το 2009 (από 1.436 σε 1.290), πέρυσι περιορίστηκε ακόμη 15%, ενώ από το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 περικόπτεται βάσει του Μνημονίου 3 κατά επιπλέον 30%. Μέσα σε μία τριετία υπάρχει «ψαλίδισμα» της τάξεως του 55% με δραματική υποχώρηση των εισακτέων στους 750-800. Οσον αφορά τους επαγγελματίες οπλίτες, είναι αυτοί που έως τώρα ισορροπούν κατά κάποιον τρόπο τις οροφές προσωπικού των τριών κλάδων. Η αδυναμία προσλήψεων νέων επαγγελματιών οπλιτών θα αναδείξει, ωστόσο, τα επόμενα χρόνια το μεγάλο κενό στη στελέχωση των μονάδων.