Σε… σταυρόλεξο για πολύ δυνατούς λύτες εξελίσσεται στο εσωτερικό της κυβέρνησης το μείζον ζήτημα της μείωσης του δημόσιου τομέα, κάτω μάλιστα από την έντονη πίεση της τρόικας για άμεσες απολύσεις.
Ειδικότερα, σε ασκήσεις επί χάρτου για το μέλλον των δημοσίων υπαλλήλων αρέσκεται να επιδίδεται το τελευταίο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση, επιτείνοντας με αυτόν τον τρόπο την αβεβαιότητα για την τύχη τους. Στο πλαίσιο αυτό, εναλλακτικά σενάρια για την αποφυγή της εργασιακής εφεδρείας που αποτελεί κόκκινο πανί για τη ΔΗΜ.ΑΡ. και το ΠΑΣΟΚ -τις τελευταίες ώρες και για τη Ν.Δ.- εξετάζουν στην κυβέρνηση, χωρίς όμως να μπορούν να βρουν ισορροπία.
Την ίδια στιγμή ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντώνης Μανιτάκης τονίζει σε όλους τους τόνους ότι θέμα απολύσεων έπειτα από αξιολόγηση δεν υφίσταται μέχρι στιγμής και όλοι όσοι υποστηρίζουν τα περί του αντιθέτου βλάπτουν τη μεταρρυθμιστική πολιτική του υπουργείου. Συνεργάτες του υπουργού προσθέτουν δε ότι για να πετύχει η μεταρρύθμιση απαιτείται η συνεργασία των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ αντιθέτως θα είναι καταστρεπτική η πολιτική του συνεχούς φόβου και της «απειλής» για απολύσεις. Κι όλα αυτά τη στιγμή που ο δημόσιος τομέας σε σημαντικό βαθμό παρουσιάζει σημάδια διάλυσης από έλλειψη προσωπικού, αλλά και κατάρρευσης του εναπομείναντος ηθικού των εργαζομένων σε αυτό, μετά τη σφοδρή επίθεση που δέχθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια με σκοπό την απαξίωση του Δημοσίου.
Μάλιστα, στην προγραμματική συμφωνία μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων υπάρχει η δέσμευση ότι δεν θα γίνουν απολύσεις στο Δημόσιο, ενώ η ΔΗΜ.ΑΡ., η οποία έχει προτείνει τον συνταγματολόγο κ. Μανιτάκη στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, εμφανίζεται κάθετα αντίθετη στις απολύσεις, κάτι που εκφράζει απολύτως και τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση ήδη έχει αποφασίσει να προωθήσει τη διαδικασία της αξιολόγησης του προσωπικού (υπό το ΑΣΕΠ), η οποία θα ξεκινήσει στις αρχές του 2013. Αλλωστε η κυβέρνηση με νομοθετική ρύθμιση που έχει καταρτίσει για τους πρώτους 21 φορείς που θα καταργηθούν και η οποία βρίσκεται στον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης Τάκη Μπαλτάκο, προβλέπει ότι το εν λόγω προσωπικό, που αριθμεί 5.000 υπαλλήλους, δεν θα απολυθεί ούτε θα τεθεί σε διαθεσιμότητα, αλλά θα μεταφερθεί σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου και θα ενταχθεί στη διαδικασία της αξιολόγησης στο Δημόσιο.
Βεβαίως, η κυβέρνηση και το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης δεσμεύεται να τηρήσει τη συμφωνία για την αποχώρηση 150.000 υπαλλήλων έως το τέλος του 2015, αν και πρέπει να διευκρινιστεί πλήρως το πόσοι υπάλληλοι έχουν αποχωρήσει από το Δημόσιο σύμφωνα με την τρόικα. Διότι με πρόχειρους υπολογισμούς ο στόχος για 150.000 λιγότερους υπαλλήλους στο Δημόσιο είναι εφικτός ακόμη και χωρίς κανένα περιοριστικό μέτρο, μετά τις αποχωρήσεις των τελευταίων τριών ετών (2010-2012).
Πάντως, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης υποστηρίζει με βεβαιότητα ότι ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί, ακόμη και να ξεπεραστεί, δίχως απολύσεις. Κυρίως με τη συνταξιοδοτική ωρίμανση και την παροχή σχετικών κινήτρων των υπαλλήλων που σήμερα είναι άνω των 50 χρόνων και που αποτελούν το 40% του συνόλου των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ η κυβέρνηση εξετάζει και την απόλυση των επίορκων και πλήρως ανίκανων υπαλλήλων, με την εφαρμογή του Υπαλληλικού Κώδικα, όπως διαμορφώθηκε μετά την ψήφιση του νέου πειθαρχικού δικαίου στο Δημόσιο.
Τέλος, στη φαρέτρα των επιχειρημάτων της κυβέρνησης υπάρχει και η δυνατότητα η μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις να μεταβληθεί σε μία πρόσληψη για κάθε δέκα αποχωρήσεις, αν και σχετικά στοιχεία κάνουν λόγο για ένα «γερασμένο» προσωπικό.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το μπαλάκι των διαπραγματεύσεων βρίσκεται στον κ. Μανιτάκη, ο οποίος έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα δεχθεί απολύσεις στο Δημόσιο. Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης θα αντιπροτείνει το μοντέλο διαθεσιμότητας και εργασιακής εφεδρείας, σε συνδυασμό με τη συνταξιοδοτική ωρίμανση και θα μπορούσε να συζητήσει την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατά ένα ή δύο έτη, κάτι που βρίσκει σύμφωνη και τη ΔΗΜ.ΑΡ., ενώ και το ΠΑΣΟΚ δεν είναι κάθετα αντίθετο. «Αν ο κ. Μανιτάκης μπορέσει να πείσει την τρόικα ότι θα εξοικονομηθούν πόροι με το μοντέλο που προτείνει, τότε ίσως μπορέσουμε να αποφύγουμε τις απολύσεις» αναφέρει υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.
Την ίδια στιγμή, οι αναδιαρθρώσεις που προωθούνται στο Δημόσιο, χωρίς εναλλακτικό – ορθολογικό μοντέλο στην πράξη και με βάση τους στόχους της κυβέρνησης και τις προτάσεις του ΟΟΣΑ, αναμένεται να οδηγήσουν στην κατάργηση και συγχώνευση πολλών υπηρεσιών και οργανικών μονάδων, στην παραπέρα επιβάρυνση των πολιτών για δημόσια και κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της συνταξιοδοτικής διαθεσιμότητας και της εφεδρείας οδήγησε σε αναγκαστικές παραιτήσεις χιλιάδες ικανούς υπαλλήλους, με δραματικές επιπτώσεις για τους πολίτες, τις δημόσιες υπηρεσίες και τους εργαζομένους. Κι αυτό τη στιγμή που οι διαδικασίες αυτές δεν είχαν κανένα δημοσιονομικό όφελος, καθώς το 2011 το κέρδος για τα δημόσια ταμεία ήταν μηδενικό, ενώ το 2012 αν ετίθετο σε εφαρμογή η εργασιακή εφεδρεία θα υπήρχε μια εξοικονόμηση της τάξης των 200.000.000 – 300.000.00 ευρώ.
Μακάριος Β. Λαζαρίδης
Μ.Η.Τ. 232120