Εδώ και 15 χρόνια από τον θάνατο του αείμνηστου Σταύρου Νιάρχου, το ίδρυμα που συστάθηκε στη μνήμη του κατ’ εντολήν της διαθήκης του παράγει έργο «αθόρυβα» και ουσιαστικά, στηρίζοντας τον άνθρωπο και τον πολιτισμό σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Το ίδρυμα που χρηματοδοτεί το μεγαλόπνοο έργο του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» στο Φάληρο, όπου θα εγκατασταθούν η Λυρική Σκηνή και η Εθνική Βιβλιοθήκη, δημιουργήθηκε το 2006 και σήμερα αποτελεί τον ελληνικό οργανισμό με τη σημαντικότερη συμμετοχή σε δωρεές. Με παρουσία σε 95 χώρες του κόσμου, από τη Χιλή ως τη Γουατεμάλα και από τη Φινλανδία ως την Αυστραλία και την Αφρική, το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» στέκεται δίπλα στον άνθρωπο, συμβάλλοντας στην ανακούφιση των κοινωνικά αδύναμων ομάδων. Με γνώμονα τους τομείς Κοινωνική Πρόνοια, Ιατρική και Υγεία, Τέχνες και Πολιτισμός και Εκπαίδευση, έχει εγκρίνει συνολικά έως σήμερα τη διάθεση 915.000.000 ευρώ σε περισσότερες από 2.000 δωρεές παγκοσμίως.
Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, βέβαια, σε συνδυασμό με την επακόλουθη συρρίκνωση του κράτους που επιτάσσει την ανάπτυξη ιδιωτικής πρωτοβουλίας ακόμα και σε τομείς κρατικής -παραδοσιακά- μέριμνας, όπως η κοινωνική πρόνοια, έχει επαναπροσδιορίσει τον προϋπολογισμό του ιδρύματος για έργα εντός χώρας. «Στη δύσκολη πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Ελληνες, το Ιδρυμα “Σταύρος Νιάρχος” επιδιώκει να συνδράμει τον αγώνα τους με παρεμβάσεις που, ακόμα και όταν μοιάζουν μικρές, είναι σημαντικές για τις λιγότερο προνομιούχες ομάδες του πληθυσμού» αναφέρει σχετικά ο εκτελεστικός διευθυντής του ιδρύματος Επαμεινώνδας Φαρμάκης. «Ηδη την τελευταία διετία επικεντρώνουμε τις δυνάμεις μας στην Ελλάδα, με το 85% του προϋπολογισμού μας να κατευθύνεται σε προγράμματα ελληνικά. Βέβαια, τώρα δυσκολεύει ακόμα περισσότερο το πλαίσιο στήριξης ελληνικών προγραμμάτων, καθώς πολλοί οργανισμοί, που είναι και οι αποδέκτες των δωρεών μας, αδυνατούν πλέον να λειτουργήσουν στην Ελλάδα» εξηγεί.
Οι προϋποθέσεις προκειμένου να εγκριθεί κάποια δωρεά είναι να απευθύνεται σε Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό, του οποίου το αίτημα να εμπίπτει στις κατηγορίες δραστηριοποίησης του ιδρύματος και να υπάρχει ένα σαφές πρόγραμμα-πρόταση που να αποδεικνύει ότι η δωρεά θα προσθέσει αξία στο έργο του οργανισμού και θα ωφελήσει τους χρήστες του. «Ο οργανισμός πρέπει να λειτουργεί τουλάχιστον πέντε χρόνια για να προχωρήσουμε στη δωρεά, την οποία ούτως ή άλλως χορηγούμε τμηματικά και ανάλογα με την πρόοδο του έργου. Καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών παρακολουθούμε στενά και συντονίζουμε την εξέλιξή τους» διευκρινίζει ο κ. Φαρμάκης.
Εργα σε εξέλιξη
Ενα από τα βασικότερα έργα που χρηματοδοτεί αυτή τη στιγμή το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» είναι η ανακαίνιση και ο εξοπλισμός εντατικών μονάδων σε δημόσια νοσοκομεία παίδων. «Κάθε εντατική μονάδα στα νοσοκομεία παίδων διαθέτει έξι έως οκτώ κλίνες για παιδιά ηλικίας έως 6 ετών. Αυτοί οι χώροι δεν έχουν ανακαινιστεί τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις. Για παράδειγμα, λείπει ένας συμβουλευτικός χώρος όπου ο γιατρός θα μπορεί να μιλήσει με τους γονείς, ενώ δεν υπάρχουν καν κινητά χωρίσματα στα κρεβάτια ώστε να διασφαλίζεται μια σχετική ιδιωτικότητα» εξηγεί ο κ. Φαρμάκης και σημειώνει πως για κάθε μονάδα χορηγούνται από το ίδρυμα 700.000 ευρώ. «Τα σουηδικά νοσοκομεία παίδων είναι το πρότυπο στο οποίο βασίζεται η ανακαίνιση και ευελπιστούμε οι νέες εντατικές μονάδες σε Κρήτη, Πάτρα, Θεσσαλονίκη και Αθήνα να είναι έτοιμες τον επόμενο ενάμισι χρόνο».
Η μετανάστευση και η εξάρτηση από ουσίες αποτελούν επίσης πεδία δράσης του ιδρύματος. Η χρηματοδότηση του νέου σταθμού υποδοχής χρηστών ναρκωτικών με την ανακαίνιση του κτιρίου του ΚΕΘΕΑ στην Κουμουνδούρου είναι ένα σημαντικό έργο πρόνοιας των εξαρτημένων ατόμων. «Ακόμα ένα σημαντικό για εμάς έργο είναι η χρηματοδότηση των προγραμμάτων ψυχικής υγείας της Πανεπιστημιακής Παιδοψυχιατρικής Κλινικής στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”» επισημαίνει ο διευθυντής του ιδρύματος.
Υπό την αιγίδα του ιδρύματος βρίσκεται και ο αθλητισμός. Χαρακτηριστική είναι η αποκλειστική χρηματοδότηση του ετήσιου υπερμαραθωνίου Σπάρταθλον για τα έτη 2011 έως και 2013. Πρόκειται για τη διαδρομή 246 χλμ. Αθήνας – Σπάρτης που ακολούθησε ο αρχαίος δρομέας Φειδιππίδης, βάσει των περιγραφών του Ηροδότου. Ο ετήσιος αγώνας συγκεντρώνει αθλητές από ολόκληρο τον κόσμο, που διανύουν την απόσταση με μόνο έπαθλο την ηθική ικανοποίηση.
Παράλληλα, το Ίδρυμα φροντίζει για την προώθηση των τεχνών στηρίζοντας σχήματα καλλιτεχνών, όπως την ομάδα «Δρόμος με Δέντρα», της οποίας το κτίριο στον Βοτανικό εξοπλίζει τώρα με οπτικοακουστικό σύστημα, θέρμανση, σύστημα εξαερισμού και ηχητική μόνωση. Το κέντρο φιλοξενεί μουσικές παραστάσεις, κυρίως πειραματικού χαρακτήρα, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και ως εκπαιδευτικό κέντρο.
Με το βλέμμα στραμμένο ήδη στον Σεπτέμβριο, ο κ. Φαρμάκης αποκαλύπτει ότι το επόμενο βήμα είναι η ενίσχυση των υποδομών στις γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού: «Θέλουμε να βοηθήσουμε να γίνει πιο ανθρώπινη η ζωή των γυναικών, έστω και με απλές κινήσεις. Για παράδειγμα, στις φυλακές όπου μεγαλώνουν και τα παιδιά των κρατούμενων γυναικών, δεν υπάρχει ο απαραίτητος εξοπλισμός για να ζεσταίνουν οι μητέρες την τροφή των μωρών το βράδυ. Επίσης, δεν υπάρχει ψυγείο για τις τροφές των παιδιών. Μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά για εκείνες δεν είναι», αναφέρει ο εκτελεστικός διευθυντής και συμπληρώνει πως παράλληλα δρομολογείται η χρηματοδότηση του εξοπλισμού των σχολείων που λειτουργούν στις φυλακές.
Χρυσάνθη Λαμπροπούλου
Μ.Η.Τ. 232120