Φανταστείτε μικροσκοπικούς «υπολογιστές» από βιολογικά υλικά, «βιομοριακούς υπολογιστές» όπως ονομάζονται, μόνιμα εγκατεστημένους στον οργανισμό μας, να ερευνούν την τάση να εμφανίσουμε διάφορες ασθένειες, παρακολουθώντας διαρκώς το DNA και τις πρωτεΐνες μας!
Και αυτό εκ του σύνεγγυς, καθώς θα… περιπολούν τρόπον τινά τον οργανισμό, κυκλοφορώντας μέσα στα αιμοφόρα αγγεία μας και στο πλάσμα των κυττάρων, στα διάφορα ζωτικά μας όργανα. Για παράδειγμα, θα δίνουν αναφορά για το ενδεχόμενο καρκίνου του θυρεοειδούς, παρακολουθώντας αδιάλειπτα δύο επικίνδυνες πρωτενες, τη θυρεοσφαιρίνη και τη΅ν καλσιτονίνη. Θα παρέχουν ακόμη και φαρμακευτική αγωγή εκεί όπου θα διαπιστώνονται τα πρώτα ίχνη της ασθένειας!
Φυσικά, οι υπολογιστές αυτοί δεν θα έχουν καμία σχέση με τα PC. Δεν θα αποτελούνται από μηχανικά και ηλεκτρονικά εξαρτήματα, αλλά από βιομόρια, δηλαδή χημικά οργανικά μόρια παρόμοια με εκείνα που παράγει ο μεταβολισμός μας. Σε μέγεθος, βέβαια, που δεν θα ξεπερνά μερικά νανόμετρα.
Δεν πρόκειται για σενάριο ιδιαίτερα τολμηρής επιστημονικής φαντασίας, αλλά για μία έρευνα σε εξέλιξη. Παρότι θα χρειαστεί να περάσουν δεκαετίες ώστε οι «βιοϋπολογιστές» να αρχίσουν να κυκλοφορούν στο ανθρώπινο σώμα, οι πρώτοι από αυτούς δοκιμάζονται ήδη -στο εργαστήριο- με επιτυχία. Το έργο ανήκει στους επιστήμονες του ισραηλινού Ινστιτούτου Βάισμαν, υπό τον καθηγητή Εχούντ Σαπίρο. Η ερευνητική ομάδα έχει καταφέρει να δημιουργήσει συστοιχίες βιομορίων που είναι σε θέση να μετρούν ταυτόχρονα περισσότερες από μία γενετικές παραμέτρους. Βρισκόμαστε ήδη στη «δεύτερη γενιά» βιοϋπολογιστών. Η πρώτη, πάλι από την ίδια επιστημονική ομάδα, μπορούσε να αναλύει μόνο μία παράμετρο τη φορά. Δηλαδή, στο παράδειγμα του θυρεοειδούς τα επίπεδα μόνο μίας εκ των δύο πρωτεϊνών που αποτελούν «κλειδί» για την πάθηση.
Ο δρ Σαπίρο οραματίζεται την εποχή που όλα αυτά θα δοκιμαστούν in vitro, μέσα σε ζωντανούς οργανισμούς. «Οραματιζόμαστε υπολογιστικές “συσκευές” από βιομόρια μεγέθους νανομορίου, που θα περιπλανώνται στο σώμα μας σε αναζήτηση ασθενειών στα πρώιμα στάδια» λέει ο καθηγητής. Και θα γίνουν «ο μεγάλος βιολογικός αδελφός» της υγείας όλων των οργάνων του ανθρώπινου σώματος.
Μυρτώ Μπούτση
Μ.Η.Τ. 232120