Η έκφραση πως οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι είναι διαδεδομένη σε κάθε σημείο του πλανήτη, όσο λίγους πλούσιους και αν έχει, επειδή η ανισότητα υπάρχει, όποιο και αν είναι το μέγεθός της.
Οι οικονομικές διαφορές ορίζουν τις κοινωνικές διαφορές και οι κοινωνικές διαφορές ορίζουν τις κοινωνικές ανάγκες. Τα κοινωνικά σύνολα μπορούν να προοδεύουν μόνο όταν προοδεύουν μαζί, οπότε οι διαφορές πρέπει κάπως να αποζημιώνονται. Πολλές φορές, οι ευκαιρίες οι οποίες προσφέρονται στους ανθρώπους για να βελτιώσουν τη θέση τους δεν είναι αρκετές. Μερικές φορές, κάποιοι δεν βασίζονται στα κράτη ούτε στους εαυτούς τους.
Η φιλανθρωπία δεν είναι πολυτέλεια. Για όσους την προσφέρουν, είναι υποχρέωση. Για όσους τη δέχονται, είναι η μόνη ευκαιρία.
Το περιοδικό «Forbes» παρουσίασε μερικούς από τους σημαντικότερους φιλανθρώπους. Η επιλογή έγινε με κριτήριο την προσωπική τους προσφορά και με στόχο να παρουσιάσει νέους φιλάνθρωπους για να ενθαρρύνει την επιλογή της προσφοράς.
Κίνα
Τον περασμένο χρόνο, ο Τσο Τακ Γουονγκ έδωσε 153.000.000 δολάρια σε διάφορους φιλανθρωπικούς σκοπούς, όπως στη βιβλιοθήκη της πόλης Φουζού για το καινούργιο της κτίριο, στους αγρότες της νοτιοδυτικής Κίνας, οι οποίοι υπέφεραν από την ξηρασία, και στο γυμνάσιό του. Ο δισεκατομμυριούχος Γουονγκ έχει δεσμευτεί, από το 2009, να δώσει το 70% των μετοχών της οικογένειάς του σε φιλανθρωπίες. Ο Γουονγκ, όμως, δεν είναι ο περισσότερο φιλάνθρωπος Κινέζος. Ο Γουανγκ Τζιανλίν, ο οποίος βοήθησε την ανοικοδόμηση ενός ιστορικού ναού στη Ναντζίνγκ, κατέχει τον σχετικό τίτλο. Για τον ναό και άλλα έργα ο Τζιανλίν πρόσφερε περίπου 200.000.000 δολάρια τον προηγούμενο χρόνο. Η θέση του Τζιανλίν στη λίστα του «Forbes» με τους περισσότερο γενναιόδωρους φιλανθρώπους δεν μειώνει την προσφορά των υπολοίπων, όπως εκείνη του Τζίμι και της Λίντα Γιπ, που οργάνωσαν το Ιδρυμα Νέιθαν Γιπ όταν έχασαν τον γιο τους σε τροχαίο ατύχημα το 2001. Το ίδρυμα συνεχίζει το φιλανθρωπικό έργο του γιου τους, ο οποίος ξεκίνησε τις φιλανθρωπίες από μαθητής. Ανοίγει σχολεία, φτιάχνει εστίες και χρηματοδοτεί υποτροφίες.
Ινδία
Ο Αζίμ Πρέμτζι είναι ο περισσότερο φιλάνθρωπος Ινδός. Είναι ίσως περισσότερο εντυπωσιακό το ότι είναι και ο όγδοος περισσότερο φιλάνθρωπος ιδιώτης παγκοσμίως. Τον προηγούμενο Δεκέμβριο, δέσμευσε αμετακλήτως 2 δισεκατομμύρια δολάρια για βοήθεια προς την εκπαίδευση, την παιδική υγιεινή και διατροφή. Το πανεπιστήμιο Αζίμ Πρέμτζι στη Μανγκαλόρ εκπαιδεύει δασκάλους, ερευνητές και διευθυντές και αρχίζει τα μαθήματά του τον Ιούνιο με 200 φοιτητές και προοπτική για 3.500 φοιτητές σε πέντε χρόνια. Στην παιδεία στοχεύει και ο Γκράντι Μαλικαρούνα Ράο, ο οποίος βοηθά την εκπαίδευση φτωχών νέων σε 20 σημεία στην Ινδία και δύο στο Νεπάλ. Για τους στόχους του ο Ράο έχει διαθέσει 340.000.000 δολάρια. Ο Βίβεκ Ομπεροϊ δεν πλησιάζει παρόμοια οικονομικά ποσά, αλλά αποδεικνύει πως η φιλανθρωπία του δεν είναι ένας ρόλος. Με τα κέρδη του από την πρώτη ταινία του, ο ηθοποιός του Μπόλιγουντ έφτιαξε το Ιδρυμα Γιασοντάρα Ομπεροϊ, όπως έλεγαν τη μητέρα του, για να προσφέρει σε διάφορους σκοπούς, όπως στην καταπολέμηση του καρκίνου, στην αποκατάσταση καρδιοπαθών και τη συμπαράσταση σε θύματα φυσικών καταστροφών, στην εκπαίδευση και την ιατρική ασφάλιση των φτωχών. Ο Ομπεροϊ έδωσε 3.000.000 δολάρια και βοήθησε να συγκεντρωθούν άλλα 25.000.000 δολάρια.
Ιαπωνία
Ο Τάνταο Αντο είναι αυτοδίδακτος αρχιτέκτονας και ο νικητής του βραβείου Αρχιτεκτονικής Pritzker για το 1995. Ο Αντο ίδρυσε το Ιδρυμα Μόμο Κάκι για τα ορφανά του μεγάλου σεισμού της ανατολικής Ιαπωνίας, με σκοπό τη συλλογή 12.500.000, για να χρηματοδοτήσει την εκπαίδευση των παιδιών μέχρι το κολέγιο. Η φιλανθρωπική δράση του Αντο χαρακτηρίζει και το επαγγελματικό του έργο, καθώς ο αρχιτέκτονας προσπαθεί με οικολογική συνείδηση να διαμορφώσει και το φυσικό τοπίο. Σχημάτισε το Ιδρυμα Σετούτσι Ολιβ για να τοποθετήσει 1.000.000 ελαιόδενδρα πλάι στο Seto Inland Sea και το ίδρυμα Σακούρα Νο Κάι για να τοποθετήσει 3.000 κερασιές στην Οσάκα. Ο Μασαγιόσι Σον, ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ιαπωνία, έχει υποσχεθεί να προσφέρει 119.000.000 δολάρια για παροχή βοήθειας και εκπαίδευσης στα ορφανά του σεισμού και υποσχέθηκε να προσφέρει τον μισθό του μέχρι να συνταξιοδοτηθεί. Ο μισθός του για το 2010 ήταν 1.200.000 δολάρια.
Σιγκαπούρη
Ο Τεμίν και η Φεμπρίτα Σουγουάρντι, πρόσφυγες από την Ινδονησία, είχαν τη θεωρία πως η περιορισμένη χρηματοδότηση δεν θα έπρεπε να εμποδίζει τους νέους από το να βοηθήσουν τις κοινότητές τους. Το ζευγάρι των καθηγητών στο πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης για το Management έδωσε 40.600 δολάρια για κοινωνικά προγράμματα κοινοτήτων ακολουθώντας προτάσεις των μαθητών του. Τα προγράμματα είναι απαραίτητα για την αποφοίτηση. Ο Κου Χοκ Τιν ασχολείται για πολύ καιρό με τα σχολεία και τα πανεπιστήμια της Σιγκαπούρης και τώρα προσφέρει χρήματα και σε φτωχές κοινότητες στην Κίνα. Ο Τιν έχει προσφέρει 250.000 δολάρια για να βοηθήσει τα σχολεία να αποκτήσουν καθαρό νερό και κατάλληλη υγιεινή. Ο Πέρσι Βάτσαλου, ιδιοκτήτης της γκαλερί Ισάν, είναι ο ευεργέτης ενός απομακρυσμένου χωριού με υφαντές μεταξιού στη βορειοανατολική Ταϊλάνδη. Ο Βάτσαλου προσφέρει χρήματα και προμήθειες στο χωριό και είναι συνέταιρος με τους κατοίκους στην γκαλερί του.
Αυστραλία
Πριν από 35 χρόνια, η οικογένεια του Μπράιαν και της Τζιν Σέρμαν έφυγε από τη Νότιο Αφρική του Απαρτχάιντ και βρέθηκε στο Σίδνεϊ. Το 2008, η Τζιν έκανε την γκαλερί της μη κερδοσκοπική οργάνωση για την τέχνη. Ο Μπράιαν, fund manager, έδωσε τα περισσότερα από τα χρήματα από την πώληση της εταιρίας του στην οργάνωση για τα δικαιώματα των ζώων Voiceless. Την οργάνωση έφτιαξε με την κόρη του το 2004. Ο Γκρέιμ Γουντ έδωσε 15.000.000 δολάρια στο πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, όπου σπούδασε, για να φτιάξει το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Αλλαγής. Με τον συνέταιρό του, Αντριου Μπράις, έδωσαν 18.000.000 δολάρια για ένα σχήμα προσφορών στο πανεπιστήμιο και κάθε χρόνο προσφέρει 1.000.000 δολάρια για τους νέους, τις τέχνες και το περιβάλλον.
Αλέξανδρος Μόρντουντακ
Παρά την κρίση, αυξάνονται οι κροίσοι
11.000.000 οι απλά… πλούσιοι (με κομπόδεμα πάνω από 1.000.000 $) και 103.000 οι σούπερ πλούσιοι (με οικονομίες άνω των 30.000.000$)
Ο ρυθμός ανάπτυξης της Βρετανίας επιβραδύνεται. Η οικονομία της Αμερικής είναι ακόμη εξαιρετικά αδύναμη. Η κρίση χρέους ταλανίζει την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη. Καθημερινά διαβάζουμε σε όλες τις εφημερίδες ανά τον κόσμο ότι η οικονομική κρίση είναι παγκόσμια και αφορά τους πάντες. Οπως αποδεικνύει όμως ετήσια έκθεση που μετράει τον πλουτισμό, η κρίση μπορεί να είναι παγκόσμια αλλά δεν αφορά τους πάντες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν, οι ευκατάστατοι αυτού του κόσμου γίνονται καθημερινά όλο και πιο… ευκατάστατοι αλλά και πιο πολλοί. Οι πλούσιοι του πλανήτη όχι μόνο έχουν επανακτήσει τις απώλειες που είχαν μετά την τραπεζική κρίση του 2008, αλλά έχουν και σημαντική άνοδο των κερδών τους, ενώ αγγίζουν πλέον τα 11.000.000, νούμερο κατά πολύ υψηλότερο από εκείνο που προέκυπτε πριν από την κρίση.
Στον κόσμο των ευκατάστατων, οι πλούσιοι αναφέρονται ως «πρόσωπα υψηλής αξίας» και προσδιορίζονται ως άνθρωποι που έχουν στον τραπεζικό τους λογαριασμό πάνω από 1.000.000 δολάρια. Οπως αναφέρει η έρευνα που διενεργείται κάθε χρόνο από τις εταιρίες Merrill Lynch και Capgemini, ο συνολικός πλούτος των ανθρώπων αυτών άγγιξε τα 42,7 τρισ. δολάρια μέσα στο 2010, σημειώνοντας αύξηση 10% μέσα σε έναν χρόνο, ενώ ξεπέρασε τα 40,7 τρισ. δολάρια, ποσό που καταγράφηκε το 2007 και ήταν το υψηλότερο μέχρι σήμερα. Κι όλα αυτά παρά τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις πολλών κρατών του ανεπτυγμένου κόσμου.
Στην έκθεση καταγράφεται μία ακόμη κατηγορία, με «πρόσωπα πολύ υψηλής αξίας», που έχουν στην κατοχή τους τουλάχιστον 30.000.000 δολάρια. Ο αριθμός των… υπερπλουσίων αυξήθηκε κατά 10% μέσα στο 2010 κι έτσι έφτασε τους 103.000 συνολικά, ενώ το συγκεντρωτικό ποσό των επενδύσεών τους αυξήθηκε κατά 11,5%, αγγίζοντας τα 15 τρισ. δολάρια. Καταλυτικό στοιχείο αναδεικνύεται μέσα από τα στοιχεία εκείνο της ηλικίας και του φύλου. Οκτώ στους δέκα από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη είναι ηλικίας άνω των 45 ετών, ενώ οι γυναίκες καταλαμβάνουν μόνο το ένα τέταρτο της λίστας. Ο μεγαλύτερος αριθμός ευκατάστατων γυναικών καταγράφηκε στην Αμερική και ο χαμηλότερος στη Μέση Ανατολή. Σε ό,τι αφορά τις χώρες καταγωγής των πλουσίων, τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Γερμανία, ενώ και στις ασιατικές χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία, ο αριθμός τους ανεβαίνει με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς.
Φυσικό επακόλουθο της αύξησης του αριθμού των πλουσίων αλλά και του τραπεζικού λογαριασμού τους είναι πάντοτε η κατακόρυφη άνοδος της ζήτησης πολυτελών ειδών. Ακριβά αυτοκίνητα, έργα τέχνης, σπάνια κρασιά, όλα κατατάσσονται υψηλά στις προτιμήσεις τους και γι’ αυτό οι πωλήσεις τους εκτινάχθηκαν. Η Mercedes-Benz, για παράδειγμα, κατέγραψε παγκόσμια αύξηση της τάξης του 5% -στην Κίνα η αύξηση άγγιξε το 112%- ενώ ο οίκος Sotheby’s σημείωσε ρεκόρ 40ετίας στις δημοπρασίες κρασιών, καθώς μόνο στο Χονγκ Κονγκ η ζήτηση ανέβηκε κατά 268%.
Μαρία Παναγιώτου