Η Ρένα Βλαχοπούλου ταξίδεψε στα Μάταλα το 1970 για να εντοπίσει την κόρη της ανάμεσα στα «παιδιά των λουλουδιών» στην κλασική ελληνική κωμωδία «Η θεία μου η χίπισσα». Η «δημοκρατία» βρέθηκε στο ίδιο μέρος, 40 χρόνια μετά, για να σας μεταφέρει το κλίμα από το φεστιβάλ που σηματοδότησε την αναβίωση του «πολύχρωμου» κινήματος των χίπις. Και μπορεί να μη βρήκαμε εκεί τον Μπομπ Ντίλαν και τον Κιθ Ρίτσαρντς, οι οποίοι λέγεται ότι είχαν μείνει στις περίφημες σπηλιές τη δεκαετία του ’60, όμως είδαμε άλλους, παλιούς χίπις να πίνουν ρακές, κάνοντας πρόποση στα χρόνια της νιότης τους αλλά και στο σήμερα, και φωνάζοντας ρυθμικά όλοι μαζί το σύνθημά τους «today is life, tomorrow never comes».
Η μεγάλη γιορτή των χίπις στο γραφικό χωριό της νότιας Κρήτης έγινε πόλος έλξης για περισσότερους από 30.000 ανθρώπους, οι οποίοι θέλησαν να βιώσουν μια νεο-χίπικη εμπειρία στη διάρκεια του τριημέρου του Αγίου Πνεύματος. Αγκαλιάζοντας από την πρώτη στιγμή την ιδέα του Γερμανού συγγραφέα Αρν Στροχμάγιερ να καλέσει εκεί παλιούς χίπις με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του «The Myth of Matala», ο Δήμος Φαιστού οργάνωσε ένα φεστιβάλ που θα μείνει στην ιστορία των πολιτιστικών γεγονότων της μεγαλονήσου. Τα χωράφια μετατράπηκαν σε δωρεάν πάρκινγκ χωρητικότητας 10.000 οχημάτων, το κάμπινγκ φιλοξένησε τους τουρίστες και δεκάδες εθελοντές από τις Μοίρες, το Τυμπάκι κι άλλα χωριά της ευρύτερης περιοχής εξυπηρέτησαν τους επισκέπτες με το χαμόγελο στα χείλη. Σε διάφορα σημεία των χώρων διεξαγωγής του φεστιβάλ είχαν τοποθετηθεί ειδικές μπάρες για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ενώ είχαν στηθεί τέντες για πληροφορίες και για τη φύλαξη των παιδιών. Μέσα σε τρεις μέρες τα Μάταλα φιλοξένησαν περισσότερους τουρίστες απ’ όσους θα δέχονταν ίσως καθ’ όλη τη διάρκεια του Αυγούστου.
Ακριβώς επειδή δεν περίμεναν τόσο κόσμο όμως, αρκετοί καταστηματάρχες πιάστηκαν απροετοίμαστοι, παρουσιάζοντας ελλείψεις σε προμήθειες. Τα καταλύματα στο χωριό και τις γύρω περιοχές άγγιξαν το 100% πληρότητας στη διάρκεια του φεστιβάλ, ενώ δεν ήταν λίγοι κι εκείνοι που βρέθηκαν στο φεστιβάλ, κάνοντας ολοήμερη εκδρομή από άλλες περιοχές της Κρήτης. Στην παρουσίαση του λευκώματος του Στροχμάγιερ, που σηματοδότησε την έναρξη της φετινής γιορτής των λουλουδιών, οι «παλαίμαχοι» χίπις ντύθηκαν με χαρούμενα χρώματα και στόλισαν με άνθη τα μαλλιά τους. «Ο μύθος των χίπις είναι ακόμη ζωντανός» είπε χαρακτηριστικά ο Γερμανός εμπνευστής του φεστιβάλ, ενώ λίγο αργότερα η δήμαρχος Φαιστού Μαρία Πετρακογιώργη δήλωσε ότι στόχος της είναι να γίνει το διεθνές φεστιβάλ Μάταλα θεσμός με διαφορετική θεματική ενότητα κάθε χρόνο. Η ίδια μάλιστα τροποποίησε το σύνθημα των χίπις «ζήσε για το σήμερα, το αύριο δεν υπάρχει» σε «ζήσε για το σήμερα, ένα καλύτερο αύριο υπάρχει».
ΕΛ ΜΑΡΤΙΝ
«Ηρθα πρώτη φορά στα Μάταλα το 1964 για να επιστρέψω το 1967. Η ατμόσφαιρα και η απλότητα των φιλόξενων κατοίκων με έκαναν να τα αγαπήσω όσο και την πατρίδα μου». Αν και Γερμανός, ο Ελ Μάρτιν μιλάει άπταιστα ελληνικά. Σπούδασε γλωσσολογία κι έκανε το μεταπτυχιακό του στη Φιλοσοφική Αθηνών. «Τα Μάταλα της δεκαετίας του ’60 υπάρχουν πάντα μέσα μου όπως ένα λουλούδι που δεν μαραίνεται».
ΜΑΡΓΚΑΡΕΤ
«Αυτό που μου έρχεται πρώτο στο μυαλό όταν ακούω τη λέξη Μάταλα είναι τα πάρτι. Χορεύαμε, γελούσαμε και τραγουδούσαμε για την ειρήνη και τον έρωτα ολόκληρα μερόνυχτα». Η Γερμανίδα Μάργκαρετ ταξίδεψε στην Κρήτη το 1968 ακολουθώντας στο χωριό των χίπις τον αγαπημένο της. «Εδώ ο έρωτάς μας φούντωσε ακόμη περισσότερο. Παντρευτήκαμε λίγο αφότου φύγαμε από τα Μάταλα, το 1970».
ΑΡΤ
«Βρέθηκα στα Μάταλα το 1970, αλλά δεν θυμάμαι πολλά. Οποιος θυμάται πολλά από εκείνη την εποχή σημαίνει ότι δεν την έζησε» μας είπε γελώντας ο Γερμανός Αρτ, κινηματογραφιστής και δημιουργός της μεγαλύτερης ιστοσελίδας για τους χίπις στον κόσμο (www.oldhippie.de). «Ηταν ωραία η ζωή στην παραλία και τις σπηλιές. Και τούτο το φεστιβάλ όμως παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Θα μείνω δύο εβδομάδες στα Μάταλα γυρίζοντας ένα ντοκιμαντέρ για το χωριό».
Oλοι έψαχναν την big mama
Αποκαλούσε τους χίπις παιδιά της κι εκείνοι τη φώναζαν μάμα! Δυστυχώς, η Ανθούλα Ζουριδάκη (στη φωτό με μια χίπισσα της εποχής), ιδιοκτήτρια του πιο φημισμένου φούρνου στα Μάταλα, δεν ήταν στη γιορτή που οργάνωσαν φέτος τα παιδιά των λουλουδιών. «Εφυγε» το 2007 αφήνοντας μεγάλο κενό πίσω της. Οσοι χίπις επέστρεψαν στο γραφικό χωριό της νότιας Κρήτης την αναζήτησαν στο μαγαζί, που δουλεύει τώρα ο γιος της με την οικογένεια του, και στενοχωρήθηκαν όταν πληροφορήθηκαν τον θάνατό της. «Το μαγαζί της μάμας ήταν το πρώτο που άνοιξε στα Μάταλα και το μοναδικό που υπήρχε όταν πρωτοήρθαν στην περιοχή μας οι χίπις» λέει στη «δημοκρατία» η νύφη της Ανθούλας Ζουριδάκη, Μαρία. «Είχε τα πάντα. Μπίρες, φρούτα, ψωμί, γάλα, φαγητά και γλυκά. Τότε δεν υπήρχε τίποτα εδώ. Μόνο καλάμια και άμμος. Μαζεύονταν οι χίπις έξω από το μαγαζί, κάθονταν κάτω, άναβαν τις φωτιές τους και τραγουδούσαν με τις κιθάρες τους. Ηταν ειρηνικοί και φιλήσυχοι άνθρωποι. Δεν πείραξαν ποτέ κανέναν. Είχαν απλώς μια διαφορετική φιλοσοφία ζωής. Ο άντρας μου ήταν οκτώ χρονών όταν ήρθαν οι χίπις στα Μάταλα και μεγάλωσε μαζί τους. Τους εξυπηρετούσε στο μαγαζί μαζί με τη μάμα» συνεχίζει η Μαρία Ζουριδάκη και μας συστήνει την όμορφη θυγατέρα της, που έχει πάρει το όνομα της διάσημης στην ευρύτερη περιοχή γιαγιάς της. Είναι η Ανθούλα Ζουριδάκη η νεότερη. «Η μάμα διατηρούσε ισχυρούς δεσμούς με τους χίπις. Τους αγαπούσε και τους έλεγε παιδιά της. Κι εκείνοι βέβαια τη φώναζαν μάμα, γιατί τους είχε όλα τα καλά. Οσοι επιστρέφουν στα Μάταλα έρχονται και την ψάχνουν. Και τούτες τις μέρες την αναζήτησαν όλοι και συγκινήθηκαν όταν έμαθαν πως δεν είναι πια εν ζωή. Εχουν συνδέσει τις αναμνήσεις τους από τα Μάταλα και με την πεθερά μου. Καθόλου τυχαία δεν αναφέρθηκε η μάμα στο βιβλίο του Αρν Στροχμάγιερ. Ηταν από τους ανθρώπους που στήριξαν τα παιδιά των λουλουδιών. Ακόμη και την περίοδο της χούντας, που έφτασαν εδώ στρατιώτες για να τους διώξουν από τις σπηλιές, η μάμα και ο πεθερός μου βοήθησαν τους χίπις».
Ηλίας Μαραβέγιας
Μ.Η.Τ. 232120