Αν η… καλή μέρα από το πρωί φαίνεται, τότε η μέρα των κ. Παπούλια και Παπανδρέου δεν ξεκίνησε καθόλου καλά.
Στις 11.10 το προεδρικό αυτοκίνητο που μετέφερε τον κ. Κάρολο Παπούλια φτάνει με ιλιγγιώδη ταχύτητα στην Ηρώδου Αττικού. Οι αστυνομικές δυνάμεις έχουν στεγανοποιήσει τη διαδρομή. Οι διαδηλωτές που τον αντιλαμβάνονται παρά ταύτα τον αποδοκιμάζουν έντονα. Είναι η πρώτη φορά που Πρόεδρος της Δημοκρατίας δέχεται λαϊκές αποδοκιμασίες.
Στις 11.30 είναι η σειρά του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου να γνωρίσει την καυτή υποδοχή των «Αγανακτισμένων». Το πρωθυπουργικό αυτοκίνητο και τα συνοδευτικά περνούν από την Ηρώδου Αττικού για να φτάσουν στο Μέγαρο Μαξίμου. Αβγά και μπουκάλια στοχεύουν τα αυτοκίνητα της πρωθυπουργικής συνοδείας που κινείται ως κυνηγημένη. Η εικόνα, που μεταδίδεται και από τις τηλεοπτικές οθόνες, γίνεται αντικείμενο σχολίων ανά την Ελλάδα. Η πτώση του κ. Παπανδρέου έχει επισφραγιστεί και με αυτόν τον τρόπο…
Στις 12.15 ο κ. Παπανδρέου συναντάται με τον διοικητή της ΕΥΠ Κώστα Μπίκα.
Στις 13.00 ήταν προγραμματισμένο το ραντεβού προέδρου – πρωθυπουργού στο Προεδρικό. Προτού πάει στον κ. Παπούλια ο κ. Παπανδρέου επικοινωνεί τηλεφωνικά με την κ. Αλέκα Παπαρήγα και τον κ. Φώτη Κουβέλη.
Η πρώτη τού ξεκόβει κάθε κουβέντα. «Το ΚΚΕ αρνείται οποιαδήποτε συζήτηση για συναίνεση με όρους πτώχευσης του λαού» λέει και χαρακτηρίζει «αποπροσανατολιστικό ψευτοδίλημμα» το θέμα του δημοψηφίσματος.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς απάντησε ότι θα ανταποκριθεί στην πρόσκληση που του απηύθυνε ο κ. Παπανδρέου για συνάντηση.
Ο πρωθυπουργός κατευθύνεται στο Προεδρικό Μέγαρο. «Είναι μια στιγμή πανεθνικής προσπάθειας» του λέει ο κ. Κάρολος Παπούλιας, για να του απαντήσει ο κ. Γιώργος Παπανδρέου: «Οπως είπατε, κύριε Πρόεδρε, απαιτείται πανεθνική προσπάθεια. Γιατί είμαστε σε μια ιστορικά κρίσιμη στιγμή και στιγμή κρίσιμων αποφάσεων. Εγώ ακόμη και σήμερα είμαι σε επαφή και επικοινωνώ με τους αρχηγούς των άλλων κομμάτων».
Η φράση αυτή του πρωθυπουργού προκαλεί άμεσα την αντίδραση τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΛΑΟΣ, που διαψεύδουν οποιαδήποτε επικοινωνία με τον πρωθυπουργό. Ο Γιάννης Μιχελάκης τονίζει: «Η Νέα Δημοκρατία διαψεύδει κατηγορηματικά τη δήλωση του πρωθυπουργού, που έκανε παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι έχει έρθει είτε σήμερα είτε τις προηγούμενες μέρες σε επικοινωνία με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης».
Ο πρωθυπουργός μόλις τελειώνει τη συνάντησή του με τον κ. Παπούλια αρχίζει ξανά τα τηλεφωνήματα. Επικοινωνεί με τον κ. Α. Τσίπρα, τον κ. Γ. Καρατζαφέρη και την κυρία Μπακογιάννη, τους περιγράφει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και ζητεί κατ’ ιδίαν συναντήσεις. Ο κ. Τσίπρας αρνείται την όποια πρόταση και ζητά εκλογές. Η κυρία Μπακογιάννη μιλά για κυβέρνηση εθνικής συναίνεσης με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων, αλλιώς εκλογές. Ο κ. Καρατζαφέρης, που σήμερα στις 13.30 θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χθες υποστήριζε ότι με την παρούσα κυβέρνηση δεν υπάρχει περίπτωση να ψηφίσει το Μεσοπρόθεσμο.
Στις 15.50 ο κ. Παπανδρέου καλεί τον κ. Σαμαρά. Η κουβέντα τους κρατά είκοσι λεπτά. Ο πρωθυπουργός τού προτείνει να σχηματιστεί οικουμενική κυβέρνηση. Ο πρόεδρος της Ν.Δ. του προτείνει μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, χωρίς τον κ. Παπανδρέου πρωθυπουργό, καθώς έχει χάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και της αγοράς. Παράλληλα να δεσμευτούν για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου και του Συμφώνου Σταθερότητας και η κυβέρνηση αυτή πρέπει να έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και να προκηρύξει εκλογές μετά το πέρας της διαπραγμάτευσης.
Νίκος Ελευθερόγλου
Η Διαμαντοπούλου έσπευσε να πει «όχι» σε κυβέρνηση τεχνοκρατών
Ενας από τους υπουργούς που έσπευσαν να «μπλοκάρει» την πρόθεση Παπανδρέου για τοποθέτηση τεχνοκρατών σε μια νέα κυβέρνηση ήταν η Αννα Διαμαντοπούλου. Με άρθρο της η υπουργός Παιδείας τάχθηκε ευθέως κατά των τεχνοκρατών, υποστηρίζοντας ότι «οι πολιτικοί και όχι οι τεχνοκράτες έχουμε χρέος να πράξουμε το σωστό απέναντι στη χώρα και τους πολίτες της»…
«Η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει. Είμαστε όρθιοι, έτοιμοι και δεν αποποιούμαστε των ευθυνών μας», γράφει στην προσωπική της ιστοσελίδα, «απαντώντας» στον πρωθυπουργό, που αιφνιδίασε τους υπουργούς του με το τηλεφώνημά του στον Αντώνη Σαμαρά, προτείνοντας κυβέρνηση συνεργασίας, ακόμα και χωρίς τον ίδιο επικεφαλής.
«Είναι κάτι παραπάνω από σαφές πως η χώρα χρειάζεται νέους θεσμούς και νέα πρόσωπα, νέα πολιτική οργάνωση και νέα ηθική συγκρότηση της κοινωνίας, νέο εθνικό όραμα και νέο στρατηγικό σχεδιασμό για την επίτευξή του» σημειώνει επίσης, παρατηρώντας πως το πολιτικό σύστημα, όπως το γνωρίσαμε στα 37 χρόνια της Μεταπολίτευσης, έφτασε στο τέλος του. «Ή θα αφεθούν τα πράγματα σε μια χαοτική απορρύθμιση μέχρι να “πιάσουμε πάτο”, ή θα κάνουμε κάτι για να περισώσουμε όσα περισσότερα μπορούμε» συνεχίζει, επιζητώντας «εθνική ανάταξη». Βάζοντας, λοιπόν, πάνω από την τύχη προσώπων, κομμάτων και κυβερνήσεων την πατρίδα και τη δημοκρατία, ζητεί «ως κυβέρνηση, να αλλάξουμε δομή, λειτουργία και πρόσωπα, ώστε να εμπνεύσουμε ξανά την εμπιστοσύνη», με στόχο την εξασφάλιση της ρευστότητας και των συνθηκών για αλλαγές και «ως πολιτικό σύστημα, να συναισθανθούμε το βάρος της εθνικής μας αποστολής και να αποδείξουμε εδώ και τώρα ότι μπορούμε να επιτύχουμε την εθνική συνύπαρξη». Ζητώντας συναίνεση από την αντιπολίτευση, ώστε να επιτραπεί η «επαναδιαπραγμάτευση» του Μνημονίου.
Παραλίγο να γίνει πρωθυπουργός (έστω για λίγο) ο Πάγκαλος!
Δύο άρθρα του Συντάγματος, το 37 και το 38, προβλέπουν τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν σε περίπτωση που παραιτηθεί είτε ο πρωθυπουργός είτε η κυβέρνησή του. Παραίτηση και διερευνητικές εντολές από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και «πρωθυπουργό» στο μεσοδιάστημα τον αντιπρόεδρο… Πάγκαλο προβλέπει το Σύνταγμα.
Αναλυτικά τα άρθρα προβλέπουν:
Αρθρο 37
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει τον Πρωθυπουργό και, με πρότασή του, διορίζει και παύει τα λοιπά μέλη της Κυβέρνησης και τους Υφυπουργούς.
Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Αν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει κι αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει τον σχηματισμό Κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον σχηματισμό Κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. Η πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Βουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Βουλή· η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.
Αρθρο 38
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απαλλάσσει από τα καθήκοντά της την Κυβέρνηση, αν αυτή παραιτηθεί, καθώς και αν η Βουλή αποσύρει την εμπιστοσύνη της κατά το άρθρο 84. Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 37. Αν ο Πρωθυπουργός της παραιτούμενης Κυβέρνησης είναι αρχηγός ή εκπρόσωπος κόμματος που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών, εφαρμόζεται αναλόγως η διάταξη του άρθρου 37 παράγραφος 3 εδάφιο γ’.
Αν ο Πρωθυπουργός παραιτηθεί, εκλείψει ή αδυνατεί για λόγους υγείας να ασκήσει τα καθήκοντά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει Πρωθυπουργό αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος στο οποίο ανήκει ο απερχόμενος Πρωθυπουργός, εφόσον αυτό διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Η πρόταση γίνεται το αργότερο σε τρεις ημέρες από την παραίτηση ή την έκλειψη του Πρωθυπουργού ή από τη διαπίστωση της αδυναμίας του να ασκήσει τα καθήκοντά του. Αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, εφαρμόζεται αναλογικά η παράγραφος 4 και στη συνέχεια το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 και η παράγραφος 3 του προηγούμενου άρθρου. Η αδυναμία του Πρωθυπουργού να ασκήσει τα καθήκοντά του για λόγους υγείας διαπιστώνεται από τη Βουλή με ειδική απόφασή της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, ύστερα από πρόταση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος στο οποίο ανήκει ο Πρωθυπουργός, εφόσον αυτό διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Σε κάθε άλλη περίπτωση η πρόταση υποβάλλεται από τα δύο πέμπτα τουλάχιστον του όλου αριθμού των βουλευτών. Ωσότου διοριστεί ο νέος Πρωθυπουργός, τα καθήκοντα του Πρωθυπουργού ασκεί ο πρώτος κατά σειρά Αντιπρόεδρος και εφόσον δεν έχουν διοριστεί Αντιπρόεδροι ο πρώτος κατά σειρά Υπουργός.